coi là ngu. Nếu ta dám nói cái gì thật và mới, thì họ ngạc nhiên, không biết
trả lời thế nào, và sáng hôm sau, lúc bảy giờ, họ cho viên bí thư thứ nhất
của đại sứ quán đến nói với ta rằng ta đã khiếm nhã.
— Khá đấy, hầu tước vừa cười vừa nói. Ngoài ra, tôi xin cuộc, tuy ông là
con người sâu sắc, nhưng ông chưa đoán được là ông đã đi sang nước Anh
để làm gì.
— Xin lỗi ông, Julien tiếp lời; tôi đã sang đó để dự tiệc mỗi tuần một lần ở
nhà quan đại sứ khâm mạng, con người lễ độ nhất trần đời.
— Ông đã đi sang đó để kiếm cái huân chương này đây, hầu tước nói với
anh. Tôi không muốn bảo ông rời bỏ bộ áo đen, và tôi lại quen với cái
giọng vui hơn mà tôi đã dùng để nói với người mặc áo xanh. Cho đến khi
có lệnh mới, ông hãy nghe rõ đây; khi nào tôi trông thấy tấm huân chương
này, thì ông là người con út của công tước de Chaulnes bạn tôi, anh chàng
đã từ sáu tháng nay công tác trong ngành ngoại giao mà không biết. Ông
nên để ý, hầu tước nói thêm với một vẻ hết sức nghiêm trang, và cắt đứt
những trò cảm ơn cảm huệ, rằng tôi không muốn làm cho ông ra khỏi thân
phận của ông. Bao giờ cái đó cũng là một lỗi lầm và một tai họa cho người
đỡ đầu cũng như người được đỡ đầu. Khi nào ông chán những vụ kiện của
tôi, hoặc tôi không thích ông nữa, thì tôi sẽ xin cho ông một giáo khu tốt,
như của ông bạn chúng ta là linh mục Pirard, và chỉ thế thôi, hầu tước nói
thêm bằng một giọng rất cộc lốc.
Tấm huân chương kia làm cho lòng kiêu ngạo của Julien được thoải mái;
anh nói nhiều hơn. Anh tự cho là bớt bị xúc phạm và bị làm bia ngắm hơn
bởi những lời lẽ, có thể được giải thích không nhã nhặn mấy, và ai cũng có
thể buột miệng trong một cuộc chuyện trò sôi nổi.
Tấm huân chương đó làm cho anh được một người đến thăm viếng lạ lùng,
đó là ông nam tước de Valenod, ông ta lên Paris để tạ ơn hộ về việc ông
