khởi. Hồi đó mỗi người đánh nhau là để được một cái gì mà họ ao ước, để
làm cho phe đảng của họ đắc thắng, chứ không phải để kiếm một tấm huân
chương một cách tầm thường như thời hoàng đế của ông. Ông phải công
nhận rằng hồi đó ít có sự ích kỷ và sự nhỏ nhen hơn. Tôi yêu thời đại đó.
— Và Boniface de La Mole là nhân vật hàng đầu của thời đại đó, anh nói
với cô.
— Ít ra ông ấy được yêu một cách có lẽ ai cũng phải lấy làm thích. Có
người đàn bà nào hiện còn sống, lại không kinh khiếp, không dám mó vào
cái đầu lâu của người tình bị trảm quyết?
Bà de La Mole bỗng lên tiếng gọi con gái. Sự giảo quyệt, muốn được việc,
cần phải giấu giếm, và Julien, như ta thấy, đã ngỏ với cô La Mole một nửa
tâm sự về lòng thán phục của anh đối với Napoléon.
Đó, cái ưu thế vô cùng lớn lao của họ đối với chúng ta, Julien tự nhủ khi
còn lại một mình ở trong vườn. Lịch sử của tổ tiên họ nâng cao họ lên trên
những tình cảm dung tục, và họ không phải luôn luôn lo nghĩ đến đời sống!
Thảm hại thay! Anh nói thêm một cách chua chát, ta không xứng đáng lý
luận về những lợi ích lớn lao kia. Cuộc đời của ta chỉ là một chuỗi những
trò giảo quyệt, vì ta không có lấy một nghìn quan lợi tức hàng năm để mua
bánh mì.
— Ông mơ màng chuyện gì đó, ông? Mathilde vừa nói với anh, vừa tất tả
chạy tới.
Julien tự khinh mình đã đến phát chán. Vì tự kiêu, anh nói thẳng ý nghĩ của
anh. Anh đỏ dừ mặt khi nói đến cái nghèo của anh với một con người giàu
có thế kia. Anh tìm cách để biểu lộ rõ ràng, bằng giọng nói kiêu hãnh, rằng
anh không hỏi xin cái gì cả. Chưa bao giờ Mathilde thấy anh xinh trai bằng
lúc đó; cô thấy ở anh một vẻ nhạy cảm và bộc trực mà nhiều khi cô thấy
mình còn thiếu.
