tác phẩm tuyệt tác tiêu biểu cho tinh thần La tinh và làm rạng rỡ cho thời
đại mà lịch sử gọi là thời đại Auguste (le siècle d’Auguste) ; những tác gia
tiêu biểu nhất, là: Horace, Virgile, Martial, Tacite... phần lớn được Mécène
đỡ đầu và Auguste che chở.
[243] George IV: vua nước Anh (1762-1830) , năm 1810 làm phụ chính,
năm 1820 lên ngôi vua. Dưới triều của ông, nước Ireland được giải phóng.
[244] Hiệp sĩ (chevalìer) : quý tộc mà phẩm tước còn ở dưới tước nam,
nghĩa là chưa được dự hàng ngũ tước (công, hầu, bá, tử, nam).
[245] Thống lãnh Venise (doge de Venise) : ở Ý ngày trước, hai thánh
Gênes và Venise được thành lập thành nước cộng hòa, đứng đầu là vị thống
lãnh, tiếng Ý gọi là doge. Vị thống lãnh Venise bị đặt dưới quyền giám sát
của Hội đồng Mười vị (Conseil des Dix) quý tộc.
[246] Martial: thi sĩ La tinh, sinh ở Tây Ban Nha (40-104).
[247] Tacite: nhà sử học La tinh, sinh ở La Mã (55-120).
[248] Reina: nhà văn và chính khách Ý (Francesco Reina, (1772-1826) ),
tán thành cuộc Cách mạng Pháp.
[249] Trí cơ xảo (esprit) : Voltaire là mội nhà văn nổi tiếng về trí cơ xảo,
châm biếm quân chủ và tôn giáo.
[250] Rừng Boulogne (boìs de Boulogne) : khu rừng cây dùng làm nơi dạo
chơi của thành phố Paris, ở vào giữa khoảng Paris, Nenilly và Boulogne.
[251] Ronsard: thi sĩ Pháp nổi tiếng của thế kỷ XVI.
[252] ... đề kháng, lời của Francoise Andrieux (1759-1833) trong một cuộc
thảo luận ở Lập pháp nghị hội (Tribunat) với ông đệ nhất Tổng tài (Premier
Consul, tức là Bonaparte) về bộ dân luật.
