định rõ ràng, không những lương của anh được quy định là bốn trăm quan,
nhưng còn phải trả trước, ngày mùng một mỗi tháng.
— Thì đây! Tôi sẽ đưa cho anh ấy hăm nhăm quan, ông de Rênal nói.
— Để cho nó chẵn con số, một người giàu có có vẻ hào phóng như ngài thị
trưởng của chúng tôi, lão nhà quê nói bằng một giọng vuốt ve, có thể đi tới
hăm sáu quan chứ.
— Được, ông de Rênal nói, nhưng ta hãy chấm dứt đi thôi.
Lần này thì cơn tức giận khiến ông có giọng cương quyết. Lão nhà quê thấy
rằng nên thôi đừng lấn bước nữa. Thế là, đến lượt ông de Rênal tiến tới.
Không đời nào ông chịu đưa số tiền hăm sáu quan của tháng đầu cho lão
Sorel, lão này thì rất sốt sắng để nhận thay con. Ông de Rênal chợt nghĩ
rằng thế nào ông cũng phải kể lại cho vợ nghe cái vai trò ông đã đóng trong
tất cả cuộc thương lượng này.
— Ông hãy trả lại tôi món tiền một trăm quan mà tôi đã đưa ông, ông nói
có vẻ bực mình, ông Durand còn nợ tôi ít nhiều. Tôi sẽ đi cùng với con ông
để cắt tấm hàng dạ đen.
Sau hành vi cứng cỏi đó, lão Sorel khôn ngoan rút lui trở về những sáo ngữ
cung kính, như vậy mất đến mười lăm phút đồng hồ. Sau cùng, thấy rằng
dứt khoát không còn kiếm chác gì được nữa, lão cáo lui. Lễ kính chào cuối
cùng của lão kết thúc bằng một câu:
— Để tôi bảo con tôi nó vào dinh hầu ngài.
Các dân bản hạt của ông thị trưởng gọi nhà riêng của ông như vậy, khi họ
muốn làm ông đẹp lòng.
Khi trở về xưởng máy, lão Sorel tìm kiếm thằng con mà không thấy. Đề
phòng cơ sự có thể xảy ra, Julien đã ra đi hồi nửa đêm. Anh có ý muốn cất
