Không nói nửa lời vì xúc động mãnh liệt, với ý thức của một người sẽ
làm một công việc có ý nghĩa trọng đại, Santos tiến lại gần bức tường đất.
Rồi bằng một cử chỉ kiên quyết có lẽ cũng giống như khi cha anh cắm ngọn
giáo giết người, anh rút ngọn giáo ra khỏi bức tường. Những vệt han rỉ
giống như máu vấy trên lưỡi thép. Anh quăng ngọn giáo ra xa, và nói với
Antonio như ra lệnh:
— Tôi đã trả thù như vậy đấy. Còn anh anh cứ việc trả thù theo ý anh
vừa rồi bộc lộ. Nhưng, đó không phải là mối thù cùa anh. Cha tôi coi lòng
căm thù của anh như bổn phận trung thành. Còn tôi, giờ đây, tôi miễn cho
anh cái nghĩa vụ quái gở ấy. Trên mảnh đất này, những sự hận thù ấy đã quá
nhiều rồi.
Antonio còn đang bồi hồi về những lời nói ấy thì Santos đã lùi lũi đi trở
ra. Một lúc sau mới nói
— Anh chuẩn bị sẵn các thứ để ngày mai cho sửa chữa lại ngôi nhà
này. Tôi sẽ không bán trại Altamira nữa.
Anh trở về nằm trên võng, tâm hồn thanh thản và đầy tự tin.
Cùng lúc đó, ở bên ngoài, những tiếng rì rào của thảo nguyên êm đềm
ru anh vào giấc ngủ, giống như những ngày thơ ấu trong trẻo. Tiếng đàn bốn
dây từ lều những người làm thuê, tiếng hí của những con lừa đi tìm hơi ấm ở
các đống lửa, tiếng rống của con bò bị nhốt trong chuồng, tiếng ếch ộp trong
các chuôm ao quanh đấy, khúc giao hưởng không lúc nào ngớt của đàn dế
thảo nguyên. Cái im ắng sâu thẳm, cái hoang mang vô hạn của thảo nguyên
yên ngủ dưới ánh trăng cũng tạo điều kiện cho người ta nghe được những
tiếng rì rào xa xôi đó…
