là chuyện khác. Vả lại, đây là số phận của mọi tư tưởng có tính chất toàn
thế giới. Vậy anh hãy nghĩ xem nhân vật nào mạnh mẽ hơn, hùng hậu hơn,
hấp dẫn hơn, nhân hậu và gần gũi hơn: nhân vật Chúa đi lên đoạn đầu đài vì
đạo, bị đóng đinh trên cây thập tự vì tư tưởng?, hay nhân vật đấng tối cao
hoàn hảo, một lý tưởng trừu tượng dù là được giải thích theo kiểu hiện đại
chăng nữa?…
– Tôi đã nghĩ đến vấn đề đó, anh Vichto ạ. Anh nói đúng. Nhưng tôi
không thể đoạn tuyệt với ý nghĩ cho rằng đã đến lúc xem xét lại quan niệm
trước đây về Chúa. Dù quan niệm đó có vững chắc đến đâu chăng nữa, đã
từ lâu nó không còn phù hợp với nhận thức hiện nay của thế giới. Điều này
hiển nhiên lắm rồi, chúng ta sẽ không tranh cãi làm gì. Rất có thể tôi xuất
phát từ sự trừu tượng hoá, tôi đi tìm những gì không nên tìm. Nhưng biết
làm sao được! Cứ mặc cho những tư tưởng của tôi không dung hoà được
với thần học chính thống. Tôi không thể làm gì được với bản thân tôi. Tôi
sẽ rất sung sướng nếu có ai làm tôi phải thay đổi quan niệm.
Vichto vung tay lên với vẻ hiểu biết:
– Tôi hiểu anh, cha Apđi ạ, nhưng mặc dù vậy tôi vẫn phải báo cho anh
biết: theo quan niệm của chức sắc giáo hội thì việc tìm kiếm Chúa là tội ác
khủng khiếp nhất chống lại giáo hội, chẳng khác gì anh định lật nhào toàn
thế giới.
– Tôi biết – Apđi bình tĩnh nói.
– Nhưng điều người ta không ưa hơn nữa là việc tìm kiếm Chúa trong
trần thế. Anh cũng đã suy nghĩ đến điều đó chứ?
– Thật ngược đời – Apđi ngạc nhiên đáp.
– Cứ sống rồi sẽ thấy…
– Nhưng thế là thế nào nhỉ? Lập trường của họ trong vấn đề này trùng
nhau ư?
