mỉm cười một cách khó hiểu khi nghe nói đến chuyện thụ thai mà vẫn tinh
khiết thì phải cho rằng…
– Anh Vichto ạ, xin lỗi vì đã ngắt lời anh, nhưng tôi buộc phải làm như
vậy – Apđi vừa nhếch miệng mỉm cười vừa bồn chồn cài khuy trên chiếc áo
chủng viện đen. – Tôi hiểu là đã làm anh không nhịn được cười, nhưng xin
nói thật với anh: nếu như trong thời đại chúng ta mà có toà án giáo hội và
nếu như ngày mai tôi bị đe doạ thiêu chết trên giàn lửa vì tội tà đạo, thì tôi
cũng không chối bỏ một lời nào của tôi hết.
– Tôi tin như vậy – Vichto gật đầu đồng ý.
– Tôi đi đến tư tưởng này không phải ngẫu nhiên. Tôi đi đến tư tưởng
này sau khi đã nghiên cứu lịch sử Kitô Giáo và trong lúc quan sát cuộc sống
hiện nay. Và tôi sẽ đi tìm hình thức mới, hình thức hiện đại của Chúa Trời,
cho dù tôi sẽ không bao giờ tìm ra được…
– Anh nhắc đến lịch sử như vậy là tốt lắm – Vichto ngắt lời. – Bây giờ
hãy nghe tôi nói đây. Tư tưởng của anh về Chúa Trời mới chỉ là một lý
thuyết trừu tượng, tuy về một mặt nào đó thì cực kỳ cấp thiết nếu nói theo
ngôn ngữ của các nhà trí thức chúng ta. Đấy là những suy nghĩ của anh, hay
như trước kia thường nói, đấy là những lập luận có tính chất trí óc. Anh lập
chương trình cho Chúa, nhưng Chúa không thể nghĩ ra một cách tư biện
được dù điều đó có vẻ hấp dẫn và xác đáng thế nào chăng nữa. Anh có hiểu
không? Nếu Giêsu không bị đóng đinh câu rút thì ông ta không thể là Chúa
được. Nhân vật độc đáo này bị ám ảnh bởi tư tưởng thiết lập công bằng trên
khắp thế giới, lúc đầu bị người đời giết chết một cách man rợ rồi sau đó
được tôn cao lên, được ca ngợi, được than khóc và cuối cùng được coi như
phải trải qua nhiều đau khổ mới hiển linh được. Ở đây có kết hợp sự sùng
bái và sự tự buộc tội, sự ăn năn và hy vọng, sự trừng phạt và khoan hồng,
và cả tình yêu con người nữa. Còn sau đó, tất cả đều bị bóp méo và làm cho
thích ứng với những lợi ích nhất định của những lực lượng nhất định thì lại
