Thực vậy, cần gì đến tôn giáo kia chứ? Vì mọi thứ đã rõ ràng từ lâu với
hết thảy mọi người, ngay cả với trẻ con nữa. Chẳng lẽ khoa học duy vật đã
không đóng chiếc cọc vào mồ chôn đạo Kitô đấy sao? Mà đâu chỉ riêng đạo
Kitô? Chẳng lẽ nó đã không quét sạch các tôn giáo một cách kiên quyết và
oai vệ khỏi con đường tiến bộ và văn hoá, con đường duy nhất đúng đấy
hay sao? Hình như con người ngày nay không cần tin theo tôn giáo nào hết.
Đối với họ, hiểu biết về những đạo thuyết đã chết này nhằm am tường lịch
sử chung đã là hoàn toàn đủ. Tất cả những thứ đó đã hết thời, đã nếm trải,
đã vượt qua rồi. Nhưng chúng ta đã đến được cái gì? Chúng ta có gì thay
thế cho cái tư tưởng kia, cái tư tưởng nhân từ, đầy hy sinh đã từ lâu bị gạt
sang lề đường và bị các thế giới quan hiện thực chế diễu? Chúng ta có cái gì
tương tự như thế, hay nói đúng hơn là ưu việt hơn thế? Vì cái mới nhất định
phải tốt đẹp hơn cái cũ kia mà!
Có, cái mới ấy có đấy! Trên ngưỡng cửa có một tôn giáo hùng mạnh
mới, tôn giáo của sức mạnh quân sự vượt trội. Trong biết bao thời đại, con
người đã phải tồn tại hàng ngày, tồn tại suốt đời, từ lúc sinh ra cho đến lúc
chết đi, trong sự phụ thuộc hoàn toàn vào việc những lực lượng đó sẽ gây
chiến hay sẽ tự kềm chế? Giờ đây, Chúa Trời là ai nữa nếu không phải là
chúng, những kẻ nắm trong tay thứ vũ khí ấy? Có chăng là hiện nay chưa có
những ngôi nhà thờ mà trong đó người ta cầu nguyện trước các mô hình đầu
đạn hạt nhân trên bàn thờ và quỳ lạy các tướng lĩnh… Nào có khác gì tôn
giáo đâu?
Apđi thỉnh thoảng vẫn đắm mình trong những suy nghĩ như vậy về đời
người. Và lần này, trong lúc lan man suy nghĩ không dứt, anh có dịp đi sâu
vào quá khứ như đi vào hiện tại, đi sâu vào thực chất của những biến cố đã
xảy ra trước anh, chẳng khác gì dòng nước mới tràn qua hai dãy bờ cũ. Và
khi đó, anh trở về ngọn nguồn của những ngày ấy, trở về đêm thứ sáu trước
lễ Phục Sinh kia, để tìm gặp Thầy, để kịp nói với Thầy về nỗi lo ngại của
mình, để báo tin rằng trên vũ đài lịch sử đã xuất hiện một Chúa Trời mới –
