ĐÔI BẠN CHÂN TÌNH - Trang 123

“Tại sao cậu lại nghĩ rẳng cậu phải học nghề tạc tượng? Cậu đã thử làm gì
chưa? Cậu có vẽ bức tranh nào không?” “Tôi đã vẽ nhiều nhưng đã mất cả
rồi, còn như tại sao lại muốn học nghề này thì tôi không thể nói ra được. Tôi
đã suy nghĩ về nhiều điều, tôi đã trông nhiều khuôn mặt, nhiều bức tượng,
và tôi đã suy nghĩ nhiều về những khuôn mặt ấy, có những nét mặt luôn luôn
hiện ra ảm ảnh tôi không để cho tôi yên ổn. Tôi đã phải ngạc nhiên rằng mọi
người đều có một vài nét chung, ở người nào cũng có, cái trán có những
điểm liên lạc với đầu gối, vai và háng, tất cả đều đồng nhất với bản chất sâu
xa, với tâm hồn của con người; đầu gối, trán và vai đều được cấu tạo như
vậy. Còn một điều nữa làm tôi chú ý, tôi đã khám phá ra trong một đêm tôi ở
gần một người sản phụ: sự đau đớn và sự khoái lạc cùng cực đều diễn tả
bằng những nét mặt như nhau.”
Ông thầy dương cặp mắt sắc nhìn người lạ mặt:
“Cậu có biết cậu vừa nói gì không?”
“ Thưa thầy đúng vậy. Chính đó là điều tôi lấy làm sung sướng và kinh ngạc
mà nhận thấy diễn tả trên nét mặt tượng Đức Bà của thầy, chính vì thế mà
tôi lại đây. Trên khuôn mặt đẹp đẽ duyên dáng ấy hiển hiện một vẻ đau đớn,
đồng thời sự đau đớn cũng biến thành hạnh phúc và mỉm cười. Khi tôi trông
thấy thế, trong người tôi hình như có một ngọn lửa bừng cháy, tất cả những
ý nghĩ, những mơ mộng của tôi từ bao nhiêu năm nay đều được chứng thực
là có chứ không phải chuyện phù phiếm. Tôi biết ngay tôi phải làm gì, phải
đến đâu, Thưa thầy, tôi khẩn khoản xin thầy cho tôi ở gần thầy để học
nghề!”
Niklaus chú ý nghe nhưng không tỏ vẻ mặn mà hơn. “Này cậu, ý kiến của
cậu về nghệ thuật nghe được lắm; tôi cũng lấy làm ngạc nhiên và tôi cũng
kinh ngạc rằng còn trẻ tuổi như cậu mà đã có thể nói đến khoái lạc và đau
đớn một cách sâu sắc như vậy. Tôi muốn nói chuyện với cậu về những vấn
đề ấy vào một buổi tối nào ta cùng ngồi thưởng thức ly rượu. Nhưng hẳn cậu
biết, ngồi nói chuyện hợp tình ý với nhau là một chuyện, chung sống làm
việc với nhau hàng mấy năm nay lại là chuyện khác. Đây là một xưởng làm
việc, người ta không có thì giờ nói chuyện; ở đây ý kiến của mỗi người đưa
ra không đáng kể mà chỉ đáng kể cái gì bàn tay người ta có thể tạo ra. Cậu