trái. “Người con ông ta bảo rằng đã không gặp trong một thời gian dài. Ông
mong cô con gái hạnh phúc và giàu có và hy vọng rằng mùa chăn nuôi cừu
vừa rồi đã trôi qua tốt đẹp. Ông có một món quà cho cô, ông nói, rằng ông
sẽ giữ nó cho đến khi gặp lại cô. Ông gửi những yêu thương. Không dễ gì
đọc được chữ ký của ông. Nó có thể đơn giản là Cha của con hoặc một từ
gì đó khác, một cái tên.”
Tôi với tay đến cái rương và lấy ra một tấm thẻ nữa. Đang ngồi sau Joll
với một cuốn sổ ghi chép để mở đặt trên đầu gối, viên Chuẩn uý chăm chú
nhìn sững vào tôi, cây bút chì của anh ta đã sẵn sàng trên giấy.
“Tấm này viết như sau”, tôi nói, “’Cha rất tiếc phải báo tin xấu. Những
người lính đã đến đưa anh con đi. Cha đã đến pháo đài mỗi ngày để cầu xin
cho anh con được thả về. Cha để đầu trần, ngồi trong đám bụi bặm. Ngày
hôm qua, lần đầu tiên họ cho một người đàn ông ra nói chuyện với cha.
Ông ta nói rằng anh con không còn ở đó nữa. Ông bảo anh con đã bị
chuyển đi nơi khác. Cha hỏi, “Đi đâu?” Nhưng ông ta không trả lời. Đừng
nói cho mẹ con biết, mà hãy cùng cha cầu nguyện cho sự an toàn của anh
con”.
“Và bây giờ chúng ta hãy xem tấm thẻ kế tiếp này nói gì.” Cây bút chì
vẫn im lìm trên giấy, anh ta chưa viết gì, anh ta vẫn không động đậy. “Bọn
cha đã đi mang anh con về ngày hôm qua. Họ chỉ cho bọn cha một căn
phòng, nơi anh con nằm trên bàn, bị bọc kín trong một tấm vải.” Joll chậm
rãi dựa vào lưng ghế. Viên Chuẩn úy gấp cuốn sổ lại và hơi nhổm dậy,
nhưng Joll ra hiệu ngăn anh ta lại. “Họ muốn cha mang anh con đi như thế,
nhưng cha cứ khăng khăng đòi nhìn xem đã. Điều gì sẽ xảy ra nếu ông giao
nhầm xác cho tôi?, cha hỏi. Ở đây ông có nhiều thế này cơ mà, xác của
những thanh niên trẻ can đảm. Thế rồi cha mở tấm vải phủ và thấy đó đúng
là anh con. Cha thấy trên mỗi mí mắt có một mũi khâu. Tại sao các ông lại
làm như vậy?, cha hỏi. Đó là luật của chúng tôi, ông ta trả lời. Cha xé toang
tấm vải ra và thấy những vết thâm tím khắp thân thể anh con, hai bàn chân
anh con sưng phồng và bị gãy. Chuyện gì đã xảy ra với nó?, cha hỏi. Tôi
không biết, ông ta đáp, trong giấy tờ không nói đến chuyện đó, nếu có thắc
