nước hay mang củi đốt, tôi sẽ làm điều đó một cách vui vẻ, mặc dù tôi
không còn khỏe như trước nữa. Và nếu trong suốt thời gian ở đây, tôi đã vắt
kiệt nguồn cung cấp thức ăn cho mình trong thị trấn - vì tôi phải cẩn thận
để không trở thành gánh nặng cho những ân nhân của mình - tôi luôn có thể
tới chỗ những người dân chài và giúp họ rửa cá. Tôi đã học được vài từ
trong ngôn ngữ của họ nên được tiếp nhận không chút nghi ngờ, họ hiểu
cảm giác của kẻ ăn mày, và chia sẻ thức ăn của họ cho tôi.
Tôi muốn mập trở lại, mập hơn hẳn lúc trước. Tôi muốn cái bụng căng
đầy kêu ùng ục hài lòng khi tôi xoa bàn tay lên đó, tôi muốn cằm mình
chảy xệ xuống tận cổ và ngực thì núng nính mỗi khi di chuyển.
Tôi muốn một cuộc sống với những hài lòng vụn vặt. Tôi muốn (một
cách vô vọng!) mình không bao giờ biết đến cơn đói nữa.
Đã gần ba tháng trôi qua kể từ ngày xuất hành, và vẫn không có tin tức
gì về lực lượng viễn chinh. Thay vào đó là những tin dữ đồn khắp nơi.
Rằng lực lượng viễn chinh đã bị dụ vào sa mạc và bị tiêu diệt, rằng chúng
ta không biết họ có được triệu tập về để phòng thủ cho quê nhà, bỏ mặc
những thị trấn vùng biên cho bọn mọi chiếm đóng dễ như ăn kẹo bất cứ khi
nào chúng muốn. Mỗi tuần đều có một đoàn hộ tống thận trọng rời khỏi thị
trấn, đi về phía đông, chừng mười hay mười hai gia đình cùng nhau đi
“thăm họ hàng”, theo lối nói giảm nói tránh, “cho tới khi tình hình yên ổn
như xưa”. Họ rời đi, dẫn theo những xe hàng, xe ba gác và địu theo hàng
hóa trên lưng, đám trẻ con chen chúc trên xe như gia súc. Tôi thậm chí còn
chứng kiến cảnh người ta dùng những con cừu kéo một cỗ xe bốn bánh dài
và thấp. Không thể mua được gia súc cung cấp sức kéo nữa.
Đám người bỏ đi là những người nhạy cảm, các ông chồng và bà vợ nằm
thức trên giường thì thầm, lên kế hoạch, và quyết định ra đi để giảm thiểu
thiệt hại. Họ bỏ lại những căn nhà êm ấm, khóa chúng lại, “cho tới khi
chúng tôi quay về”, và đem theo chìa khóa như một vật kỉ niệm. Ngay ngày
hôm sau, những toán lính đột nhập vào vơ vét căn nhà, phá nát đồ đạc, và
làm bẩn sàn nhà. Sự phẫn nộ tích tụ trút lên đầu những người có vẻ đang
chuẩn bị ra đi. Họ bị phỉ báng nơi công cộng, bị tấn công hay cướp bóc vô
