bợ, khoác da thú thay quần áo nên suốt mùa đông chỉ biết rên siết vì lạnh.
Họ sống trong nỗi khiếp sợ con người, lẩn lút trong những bờ lau, liệu họ
có thể biết gì về một quân đoàn mọi hùng hậu đối đầu với Chính phủ?
Tôi sai một trong những tên lính canh xuống bếp tìm ít thức ăn. Anh ta
quay lại với một ổ bánh mì để lại từ hôm qua và đưa nó cho tù nhân già
nhất. Ông già nhận ổ bánh mì một cách kính cẩn bằng cả hai tay, ngửi ngửi
rồi bẻ nhỏ ra để chia cho những người ngồi xung quanh. Họ ngấu nghiến
thứ lộc trời cho này mà không ngước mắt lên. Một người phụ nữ nhổ miếng
bánh mì cô ta đã nhai ra lòng bàn tay và đút cho đứa con ăn. Tôi ra hiệu
cho cậu lính canh lấy thêm bánh mì. Chúng tôi đứng nhìn bọn họ ăn như
thể họ là những động vật lạ lùng.
“Để bọn họ ở trong sân”, tôi bảo những tên lính canh. “Điều này khá bất
tiện cho chúng ta, nhưng chẳng còn nơi nào khác. Nếu tối nay trời lạnh tôi
sẽ thu xếp cách khác. Nhớ là phải cho họ ăn. Giao việc gì đó cho họ làm để
họ bận luôn tay cho tôi. Cổng phải luôn đóng. Họ sẽ không chạy trốn
nhưng tôi không muốn những kẻ rỗi hơi kéo đến dòm ngó họ.”
Thế là tôi cố vuốt giận và làm theo lời chỉ dẫn của Đại tá. Tôi “biệt
giam” những tù nhân vô hại của ông. Và chỉ trong một hoặc hai ngày,
những con người hoang dã này dường như quên mất họ từng có một ngôi
nhà khác. Họ bị cám dỗ bởi thực phẩm miễn phí và dồi dào, đặc biệt là
bánh mì, họ thư giãn, mỉm cười với mọi người, di chuyển quanh sân doanh
trại từ khoảng đất có bóng râm này đến khoảng đất có bóng râm khác, họ
ngủ gà ngủ gật rồi lại thức giấc và phấn khích khi đến giờ ăn. Những thói
quen sinh hoạt của họ thật bộc trực và bẩn thỉu. Một góc sân đã trở thành
nhà xí, nơi cả đàn ông lẫn đàn bà thoải mái ngồi chồm hỗm đi vệ sinh và
một bầy ruồi bay vo ve cả ngày.
“Giao cho chúng một cái mai!”, tôi sai đám lính, nhưng họ không sử
dụng nó. Thằng bé con đã trở nên hết sức táo tợn, nó bám cứng lấy nhà bếp
để năn nỉ xin cô hầu gái chút đường. Ngoài bánh mì ra thì đường và trà là
những thứ vô cùng mới mẻ với họ.
