hoạt bó buộc không đi được, thì hoặc quá bồng bột, hoặc thiếu kinh
nghiệm, đã gây nhiều cuộc bạo động để rồi dắt nhau đi đến một sự thất bại
đau đớn nặng nề. Năm 1911 Chu Đình Trạc khởi nghĩa ở Yên Bái, Hoàng
Hoa Thám âm mưu đầu độc lính Pháp ở Hà Nội.
Năm 1912, Nguyễn Văn Tráng, một đảng viên của Việt Nam Phục Quốc
Hội liệng bom kết liễu tính mạng viên tuần phủ Thái Bình là Nguyễn Duy
Hàn. Tháng 10 năm 1914, các đảng phái cách mệnh liên minh với nhau
hoạt động ở biên giới Hoa Việt. Chỉ trong vài ngày ba đạo quân đều bị tan
tác dưới trận mưa đạn của đối phương. Trần Hữu Lực cầm đạo quân ở Lai
Châu bị bắt đem về chém ở Bạch Mai. Hoàng Trọng Mậu chỉ huy nghĩa
binh ở Yên Bái và Lê Đức Mân ở Lạng Sơn chạy thoát được, nhưng lại bị
bắt và kết tội tử hình (1915).
Thế là chỉ trong khoảng không đầy 5 năm, bắt đầu từ khi Việt Nam
Quang Phục Hội được thành lập ở Đông Kinh (1910) chọ đến kỳ Âu chiến
lần thứ nhất bùng nồ, nhiều phần tủ ưu tú của đảng đã trả xong món nợ máu
đối với Tổ quốc, và tô điểm thêm vào những trang sử oanh liệt của Việt
Nam một màu vàng son chói lọi. Sau những việc thất bại liên tiếp đó, các
lãnh tụ của đảng ra lệnh đình chỉ mọi việc bạo động và chỉ chú trọng về
phương diện tuyên truyền. Đến tháng 3 năm 1916, thì đảng đột nhiên thay
đổi lập trường nhất quyết bạo động để gây ảnh hưởng nhưng lần này thì kết
quả lại thảm hại hơn. Trong quá trình tranh đấu, sự hoạt động về quân sự
của đảng có lẽ đã diễn đến màn chót, vì sau việc vua Duy Tân xuất bôn rồi
bị cầm tù, bao nhiêu đảng viên còn lại đều mất phương tiện sinh hoạt và
đành chịu bất lực trước sự thay đổi của cục diện đất nước. Nhân việc lăng
tẩm của vua Dực Tôn (Tự Đức) bị viên Khâm sứ Trung Kỳ Mahé khai quật
để tìm vàng, Phan Hữu Khánh, một thanh niên rất lanh lợi, vừa tốt nghiệp
trường thương mại kỹ nghệ ở Huế, dâng vua Duy Tân một bức thư lời lẽ rất
lâm ly thống thiết mô tả nổi khổ tâm của người dân sống dưới quyền thống
trị của ngoại bang. Nhà vua vừa đọc thơ vừa khóc, rồi hẹn sẽ gặp Trần Cao
Vân, Thái Phiên ngày 12 tháng 3 âm lịch (1916) ở Trường thi.
