Sự sinh hoạt lúc này chẳng dễ dàng đâu! Từ khi đứa con này chưa kịp
lớn lên, đứa con khác đã vội ra, mà đứa con nào cũng nhiều đẹn, nhiều sài,
quấy rức, khóc mếu suốt ngày đêm và quanh năm uống thuốc. Từ săn sóc
chúng đã đủ ốm người rồi, chẳng còn có thể làm thêm một việc khác nữa.
Hộ điên người lên vì phải xoay tiền. Hắn còn điên lên vì con khóc, nhà
không lúc nào được yên tĩnh để cho hắn viết hay đọc sách. Hắn thấy mình
khổ quá, bực bội quá. Hắn trở nên cau có và gắt gỏng. Hắn gắt gỏng với
con, với vợ, với bất cứ ai, với chính mình. Và nhiều khi, không còn chịu
nổi cái không khí bực tức ở trong nhà, hắn đang ngồi bỗng đứng phắt lên,
mắt chan chứa nước, mặt hầm hầm, vùng vằng đi ra phố, vừa đi vừa nuốt
nghẹn. Hắn đi lang thang, không chủ đích gì. Rồi khi gió mát ở bên ngoài
đã làm cái trán nóng bừng nguội bớt đi và lòng trút nhẹ được ít nhiều uất
giận, hắn tạt vào một tiệm giải khát nào mà uống một cốc bia hay cốc nước
chanh. Hắn tìm một người bạn thân nào để nói chuyện văn chương, ngỏ ý
kiến về một vài quyển sách mới ra, một vài tên ký mới trên các báo, phác
họa một cái chương trình mà hắn biết ngay khi nói là chẳng bao giờ hắn có
thể thực hành, rồi lặng lẽ nghĩ đến cái tác phẩm dự định từ mấy năm nay để
mà chán ngán. Hắn thừ mặt ra, như một kẻ phải đi đày, một buổi chiều âm
thầm kia, ngồi trông một làn khói nặng u buồn mà nhớ quê hương. Hắn
cũng nhớ nhung một cái gì rất xa xôi... những mộng đẹp ngày xưa... một
con người rất đáng yêu đã chẳng còn là mình nữa. Hắn lắc đầu tự bảo:
"Thôi thế là hết! Ta đã hỏng! Ta đã hỏng đứt rồi!". Và hắn nghĩ đến cái tên
hắn đang mờ dần đằng sau những tên khác mới trồi ra, rực rỡ hơn... Rồi
hắn ra về, thờ thẫn. Những sự bực tức đã chìm đi. Lòng hắn không còn sôi
nổi nữa, nhưng rũ buồn...
*
Ít lâu nay, mỗi lần ra đi, Hộ không chỉ trở về buồn bã mà thôi. Hắn say
mềm. Thường thường hắn đã ngủ một nửa ngay từ khi còn ở dọc đường; và
vừa về đến nhà, chưa kịp thay quần áo, tháo giày, đã đổ như một khúc gỗ
xuống bất cứ một cái giường nào, ngủ say như chết. Từ phải chờ khi con
