– Con không biết ạ, - mụ trả lời không thành tiếng.
Trong túi còn cái kẹo, tôi liền đưa cho người đàn bà, nhưng đứa trẻ hoàn
toàn thờ ơ với kẹo.
– Ta biết làm gì cho chị bây giờ được?
Lúc ấy, có một nông dân đi xe quệt qua. Tôi gọi anh r a lại, cho một rúp
và bảo chở người đàn bà đến Rừng Tùng Đầm Lầy để người ta cho mụ ăn
uống và nghỉ ngơi đôi chút.
– Cầu chúa ban phước lành cho pan nhân đức – người đàn bà lẩm bẩm
qua nước mắt. – Không đâu cho mẹ con tôi miếng ăn. Xin chúa hãy trừng
phạt những kẻ đuổi dân đen, cướp đất.
– Ai xua đuổi các người?
– Thưa, pan ạ.
– Pan nào?
– Thưa, pan Antôxơ ạ. Người gầy gầy ạ...
– Ông ta họ gì? Làng chị ở đâu?
– Con không biết họ ông ta, còn như làng thì gần đây, sau cánh rừng kia
ạ. Chúng con cũng có chút ít tiền. Năm đồng bạc. Nhưng ông vẫn đuổi đi.
– Thế chồng chị đâu?
– Bị giết rồi ạ.
– Ai giết?
– Chúng con kêu khóc, không muốn rời đi. Bố Jazep nó cũng kêu. Thế
rồi các ông ấy bắn. Đến đêm thì đội săn hiện về bắt những người kêu la to
mồm nhất đem đi nhận chìm dưới sình lầy. Họ chết mất xác cả... Không ai
dám kêu nữa.
Tôi vội xếp sắp cho họ lên xe, đoạn tiếp tục đi đường mình, lòng nặng
trĩu. Trời đất hỡi, tăm tối quá chừng! U mê quá chừng! Biết bao giờ mới lay
chuyển nổi trái núi này đây? Trong bữa tiệc ở nhà Đubôtôpkơ chúng tôi đã
đánh chén một khối lượng thực phẩm có lẽ dư để cứu bốn chục đứa bé như
Jaxik khỏi chết đói. Người ta không cho những người đang đói khát bánh
