đuy ca đôi mà tôi bỏ ra mua nó, tôi sẽ cố gắng trao bức chân dung đó
lại cho những bàn tay bạn hữu...
Vừa nói như thế, Arétin vừa cầm lấy bức chân dung được người ta
để trên một chiếc ghế bành, tháo ta. Đến những lời cuối, ông buông rơi
tấm vải đang che bức chân dung ra, và cẩn thận để bức chân dung ngay
luồng ánh sáng rọi thẳng vào. Ông đột nhiên quay lại, đứng tránh qua
một bên và thật sự hứng thú, ông kêu lên:
– Hãy nhìn xem, thưa đức ông!
Mặt Dandolo tái mét, run rẩy, như chết đứng, ông nhìn sững bức
tranh với đôi mắt lơ láo, không thể rời khỏi bức tranh... Và đây không
còn phải là một bức chân dung ở trước mặt ông nữa! Đó chính là
Roland Candiano hiện ra trước mắt ông như thuở xưa, như ông đã từng
trông thấy chàng trong bộ trang phục sứ thần, đại biểu của Venise bên
cạnh giáo hoàng... Một tiếng rên rỉ thốt ra từ nơi cổ ông, rồi đưa hai tay
lên che mắt, ông đột ngột khóc nức nở, như vẳng nghe một giọng nói
xa xôi, giọng nói của Roland Candiano vang lên trong tâm hồn ông:
– Mi đã làm gì đến hạnh phúc của ta? Mi đã làm gì đến hạnh phúc
của con gái mi?
Arétin không trông thấy gì cả. Với sự nồng nhiệt, có vẻ đóng kịch,
qua giọng nói sang sảng, ông ngây ngất trên cái tác phẩm được ông trả
giá quá mắc...
Đó là một bi kịch, một tấn kịch thương tâm, như là sự lẫn lộn khó
hiểu của hai tâm trạng đó: Arétin chỉ nghĩ đến việc tiêu thụ trên thị
trường; Dandolo kinh hãi, tan nát, tự bảo rằng một cảnh tượng như thế
chắc chắn đã được Roland tưởng tượng ra!...
Cuối cùng, với một giọng khàn, mạnh mẽ, như muốn thách đố
Candiano, người cha của Léonore kêu lớn:
– Hãy che tấm tranh này lại, thưa ông, hãy che nó lại!...
Arétin, với một sự ngạc nhiên thành thật, quay về phía Dandolo. Ông
sắp sửa kêu lên, khen ngợi bức chân dung... Nhưng ông nín lặng, bị xúc
động vì kinh ngạc: Cánh cửa ở cuối phòng mở ra, một thiếu phụ có
