Chương 11
Việc Mao tự viết về mình thật là thiếu liêm sỉ.
Năm 1970, ông nói với Edgar Snow ông là hoà thượng đạt san, dịch từng
chữ có nghĩa là hoà thượng đội mũ. Nhưng heshang dasan chỉ là vế đầu của
một câu thơ. Vế thứ hai là vô pháp vô thiên mới là vế quan trọng, nhưng lại
thường không được nhắc đến. Vô pháp vô thiên, có nghĩa là không tóc,
không Trời, tức là coi Trời bằng vung, để nói về một người bất phục. Vì
người nữ phiên dịch của Mao khi đó không được đào tạo về lĩnh vực văn
chương, nên đã dịch câu nói của Mao thành một nhà sư đội mũ cô đơn lang
bạt khắp nơi. Edgar Snow và những nhà khoa học khác suy ra rằng, Mao tự
ví mình như một người độc hành đáng thương. Nhưng thực ra, Mao muốn
nói rằng, chính ông là thiên, là Trời: vô pháp vô thiên.
Mao đã nổi dậy chống lại mọi quyền lực và đoạt được mọi thứ. Điều này
không chỉ có giá trị đối với những quyết định trong lĩnh vực chính trị cao
nhất, mà còn có tác dụng đối với cả những việc lặt vặt hàng ngày. Tại Trung
Nam Hải, không có gì xảy ra nếu không được ông chuẩn y. Thậm chí ông
quyết định cả việc vợ ông mặc bộ y phục nào.
Mao không có bạn và sống hoàn hoàn cách biệt. Ông dành rất ít thời gian
cho vợ và không quan tâm lắm đến con cái. Mặc dù sự lịch thiệp của Mao
trong cuộc gặp gỡ đầu tiên của chúng tôi đã gây cho tôi ấn tượng rằng, Mao
không những tỏ ra đáng yêu, thân mật và còn nhân hậu nữa. Một lần tôi và
Chủ tịch đi xem biểu diễn nghệ thuật ở Thượng Hải. Trong tiết mục đi trên
dây, một em nhỏ đã bị thương nặng. Trong khi khán giả lặng người đi và
mẹ của em nhỏ khóc lóc trước sự không may đó, thì chỉ có Mao vẫn thản
nhiên tán chuyện và cười vang như không có điều gì xảy ra. Tôi cũng biết,
ông không bao giờ hỏi han về số phận của em nhỏ đi trên dây. Tôi không
thể hiểu nổi sự lãnh đạm của Mao. Có lẽ vì đã chứng kiến quá nhiều cảnh
tang tóc, nên ông chai sạn với nỗi đau khổ của con người. Người vợ đầu của
ông là bà Đường Khai Tuệ và cả hai người em ruột của ông đều bị Quốc
dân đảng sát hại. Con trai cả của ông cũng đã hy sinh trong cuộc chiến ở
