là gì. Mao tin vào chủ nghĩa xã hội theo kiểu chủ nghĩa xã hội. Lý tưởng
cao nhất của ông không phải là sự phồn vinh hay sản xuất, mà là hình thức
sở hữu tập thể, cuộc sống chung, nguyên tắc bình quân, một hình thức sơ
khai của sự phân phối. Mối quan tâm lớn nhất của Mao không phải là câu
hỏi liệu chủ nghĩa xã hội có nâng được mức sống của nhân dân Trung Quốc
hay không. Mao biết rất rõ, nông dân bao giờ chẳng muốn có ruộng riêng.
Mao nói:
- Nhưng chúng ta lại muốn theo chủ nghĩa xã hội. Tuy chúng ta phải theo
nông dân vì chúng ta đang gặp khó khăn trong sản xuất. nhưng đó không
phải là hướng mà chúng ta sẽ đi trong tương lai.
Ông chẳng quan tâm đến việc liệu kinh tế tư nhân có hiệu quả hơn công
xã nhân dân không. Ông trích dẫn một câu ngạn ngữ cổ của Trung Quốc nói
rằng: Chưa thấy quan tài chưa đổ lệ. Còn tôi, nếu nhìn thấy quan tài tôi vẫn
không từ bỏ lòng tin.
Khi có cuộc họp của giới lãnh đạo cao cấp của đảng vào tháng 5 năm
1961 ở Bắc Kinh, đất nước đang lâm vào tình trạng nguy khốn. Nhiều
người bị suy dinh dưỡng, mặt mày xanh xao bụng báng to vì đói. Đường
phố vắng tanh, ở nhà cũng chẳng còn hơi sức, huống chi là ra ngoài hay đi
làm. Hiện tượng đi dân về nông thôn bắt đầu diễn ra, vì không thể cung cấp
lương thực cho các thành phố nữa. Đảng phải đã điều khoảng 10 triệu dân
thành thị về nông thôn. Như vậy, người ta còn có thể giảm những mầm
mống bạo loạn chính trị ở các trọng điểm và đồng thời đưa được những
người bị đói về gần các nguồn lương thực.
Nhưng kết quả của những chuyến thanh tra không được khả quan cho
lắm. Tình hình nông thôn cũng thảm hại. Một số cán bộ lãnh đạo của đảng
đã can đảm ngả theo phe đối lập. Trần Vân, người được coi là nhân vật cực
kỳ thủ cựu, vẫn im hơi lặng tiếng trong hội nghị tháng 3, bây giờ lại là
người chống đối kịch liệt nhất. Ông báo cáo:
- Nông dân ca thán. Họ nói dưới thời Tưởng Giới Thạch tuy họ khổ thật,
nhưng họ vẫn đủ ăn. Dưới thời Mao, tất cả đều tuyệt, nhưng họ chỉ có cháo
