Không dừng quán chiếu bản tâm giúp chúng ta có được tăng thượng
tâm hầu đi đến giải thoát. Đó là một phương cách để phá vỡ thói quen
bám víu của tâm, khiến tâm trở nên yếu đuối hơn. Ta có thể buông bỏ
được là nhờ vào uy lực của tâm chánh niệm tỉnh giác, chứ không phải
bằng uy lực của uế nhiễm, ái dục hay chấp thủ.
Khi tâm cố gắng để đạt được điều gì đó, ta phải bắt đầu quán tâm.
Chỉ đến khi tâm lắng đọng, lúc đó ta mới nên giải quyết vấn đề sao cho
thích hợp. Nhờ thế, tham ái sẽ trở nên yếu hơn, và hành động của chúng
ta sẽ được kiểm soát dưới uy lực của chánh niệm tỉnh giác.
Nếu chúng ta không thử nghiệm việc sử dụng uy lực của chánh
niệm tỉnh giác để chiến thắng uế nhiễm, thì chúng ta sẽ mãi u mê, tăm
tối. Chúng ta sẽ tiếp tục ăn uống, sống sao cho thỏa thích, nhưng khi có
việc không như ý xảy ra thì ta bắt đầu chao đảo, bám víu vào tất cả mọi
thứ. Đó là vì chúng ta chưa thực hành phát triển sự chịu đựng và kham
nhẫn. Chúng ta chưa rèn luyện bản thân để chịu đựng sự đau đớn, khổ
sở, để kéo dài sự chú tâm vào khổ đau, để nhìn xem chúng nặng nề như
thế nào, để nhìn xem chúng là của ai. Nếu chúng ta có thể chịu đựng khi
quán sát cái đau, cái khổ cho đến khi chúng qua đi thì chúng ta mới được
ích lợi lớn trong việc tu tập của mình.
Chúng ta phải tự rèn luyện bản thân để có thể quán tưởng về cái
đau, chú tâm vào nó đến độ tâm không còn ở đó nữa và có thể buông bỏ
nó. Như thế thì sự đau đớn không thể đi xa hơn cái thân này. Với dục lạc,
chúng ta cũng không nên bám vào nó. Chúng ta không cần phải thỏa
mãn dục lạc. Chúng ta phải nhìn dục lạc và khổ đau giống như nhau.
Chúng đều vô thường và khổ, như chúng vẫn từng là như thế tự bao giờ.
Trong lúc ngồi thiền, dầu có đau đớn thế nào, chúng ta cũng phải
chịu đựng để tiếp tục nhìn cái đau cho tới khi nó qua đi. Hãy xem nó như
là cái khổ của danh sắc hay cái khổ của ngũ uẩn. Còn tâm thì chúng ta
hãy giữ nó ở trạng thái bình thường, tự tại. Bằng cách đó, tham ái sẽ
không phát khởi. Nếu chúng ta để tham ái phát khởi, chúng ta sẽ khó mà
buông bỏ nó. Nó sẽ chạy lung tung khắp nơi.
Chỉ cần quán sát cái đau. Khi nó phát sinh, hãy để cho nó phát sinh.
Nếu nó mạnh mẽ, chỉ cần biết như thế. Đừng để tâm ham muốn phát
khởi. Hãy để cái đau chỉ là một cảm giác vẹn toàn. Hãy chú ý xem nó đã
tượng hình như thế nào, biến đổi ra sao, và chỉ cần quán sát nó như thế.
Đừng để bất cứ ái dục nào phát khởi.
Hoặc nếu muốn, chúng ta có thể quay nhìn lại tâm đơn giản và
thuần khiết. Nếu tâm đang bấn loạn, chúng ta có thể biết rằng ái dục đã
phát sinh. Nếu tâm ở trạng thái bình thường, hãy quán sát nó kỹ lưỡng, vì
