— Hố pẩu uống đi? Còn sống thì cứ uống! Rượu là bạn ta mà! Đó, cái số
tôi không chết, hố pẩu ạ? Hai đứa mặc áo đen đã quàng dây vào cổ tôi rồi,
chúng nó sắp kéo. Tôi nghĩ: “Ừ, chết đi, sắp lè lưỡi ra đây này!”. Ừ tao có
tội, tao dám nuôi lợn đực, tao phải chết. Chết về với bà lão. Nghĩ thế mà tự
nhiên cái chân lại chạy. Chạy ra tới sân thì ngã vào đống thóc. Ngã vào
đống thóc là điềm gì đây? Điềm lạ thật! Hôm ấy nghe nói trong nhà ông
Chao có khách là Việt Minh hố pẩu ạ!
— Ai đấy? — Ông lão Pâu chợt ngẩng lên, nhìn ra gian ngoài.
— Cháu! Pao đây ạ! Cháu đi tìm bố cháu!
Ông lão Pâu đứng dậy, Pao bước tới cạnh cái bếp than. Than hất ánh
hồng nhợt. Pao giật mình. Trông ông lão như một bộ xương. Chỗ còn thịt
chỉ là cục bìu cổ. Miệng là một cái hốc đen ngòm. Hai chiếc răng cửa còn
sót lại vẹo vọ, sắp tụt nốt. Cái mũ vải như lá cao dán sát đầu, chỏm nhòn
nhọn.
— Cháu ngồi đây! Cháu ngồi đây Pao à, cháu lớn rồi. Ngồi đây uống qua
chiu
với lão. Thôi chuyện với bố về nhà hãy nói. Giờ ta qua chiu với
nhau.
Pao ngồi xuống. Ông lão đã ấn một bát rượu to vào ngực anh. Qua chiu!
Rượu chay! Phải, rượu chay uống lúc đêm khuya, giữa những người đang
có tâm sự đau buồn, muốn trò chuyện với nhau.
Qua Chiu! Rượu chay! Bát vơi lại đầy. Như câu chuyện không bao giờ
hết. Rượu cay rượu nồng. Như đời người nghèo chỉ những cay cùng đắng.
— Tôi khổ lắm, hố pẩu ơi, cháu Pao ơi! Chuyện khổ nhiều như sao trên
trời. Lúc nhỏ mồ côi cha, khi già góa vợ. Không có tiền bạc, đi làm thuê
cho người Lô Lô. Không có ruộng nương, đi làm thuê cho người Hán. Ấy
thế! Tôi cày cho người Hán, cày cho người Lô Lô. Người ta muốn quỵt
công. Người ta bỏ thuốc độc vào cơm. Tôi không hay. Ăn xong đau nhức
chín buồng gan, chín buồng tim. Người yêu tôi nghe tin xót xa. Nàng đi tìm
cây thuốc lá chi chít...
Thì ra ông lão Pâu từ nói đã chuyển sang bài hát. Hố pẩu chớp chớp mắt:
— Trời chẳng tối mãi đâu, ông Pâu! Ông Pâu, uống đi! Điều lành còn lại.
Điều xấu bay đi nhé!
