ngựa bạch vội dấn vó đuổi theo. Phía trước, Pao đã nhìn thấy những cái
đuôi ngựa phất, những bắp chân quấn xà cạp lấm bùn, những cái lu cờ nặng
ật ngửa. Anh giật mạnh cương, phăm phăm rẽ lối. Chính rượt theo. Trước
họ, một đoàn hơn chục ngựa đang chậm chạp leo dốc. Toàn giống ngựa thồ,
tầm thấp, xấu mã, nhem nhuốc. Lưng con nào cũng kềnh càng chảo gang,
bàn ăn, bu gà, rọ lợn. Hơn chục người đi theo, mặt ai cũng xanh xám, mệt
mỏi. Ba người đàn bà địu con, cầm ô, đi ở quãng giữa. Một ông già đi tụt ở
sau tay cầm cái điếu, mắt cứ hênh hếch nhìn lên tốp con trai tóc ướt đầm,
xách lồng chim họa mi đi ở phía trước.
Pao ghìm cương ngựa. Ông già cầm điếu nép ở dệ đường.
— Pê H'Mông mồng há từ? (Người H'Mông ta đi đâu đấy?)
— Cu lủ nheo Pha Linh! (Tôi dọn đến Pha Linh!)
Dọn đến Pha Linh! Dọn về Pha Linh! Một cuộc chuyển cư? Đất đã nhạt
mầu, không nuôi nổi cây bắp nữa, người ngựa lại ra đi? Không! Không
phải! Lại một đoàn nữa. Lại một đoàn nữa. "Cu lủ nheo Pa linh!" — Dọn
đến Pha Linh! Pha Linh, hai âm tiết vang ngân nỗi kỳ vọng của bao con
người lam lũ!
Trời đã ngả tối. Vắng sương. Da trời tai tái rồi thâm dần. Thấy một xóm
nhỏ bên đường, Pao rẽ ngựa vào.
Xóm chỉ có ba nóc nhà, ôm lấy một mảnh đất rộng chừng một sào, lầy
lụa bùn phân, ở giữa lù lù hai cái mả cũ. Pao hắt hơi liền ba cái, rùng mình
bước vào một căn nhà mở cửa. Vắng lặng. Không còn một đồ vật nào trong
nhà. Bừa bãi lông gà, lông lợn trên nền nhà. Một cái chum vỡ lăn lóc ở góc
nhà.
Pao ngó quanh. Bỗng Pao giật mình. Có tiếng người rên ở trong buồng.
“Chủ có nhà không?". Không có tiếng đáp, Pao bước vào buồng.
Chính cởi cái túi dết, mắc vào cánh cửa; vươn vai, Pao từ cái buồng bước
ra.
— Có người hả, Pao?
— Có. Nó ốm.
— Để tôi vào xem.
