trong mấy ngày tết. Quanh các bếp lửa, người đi xa về, chuyện trò râm ran.
Rộ lên tin đồn bên kia Pha Linh, ông Đờ đang lập nước H'Mông.
Năm ngoái đã bàn định, Giàng Ly Trang bằng lòng ly khai thổ ty Hoàng
Văn Chao rồi. Nay lại thôi. Hình như không ai bảo được ai nữa. Một hồi
nghe nói ông Chao được làm phó chủ tịch tỉnh. Ông Chao theo Việt Minh.
Rồi một hôm lại thấy ông lý trưởng Giàng Súng dẫn con bé cháu Seo Váy,
vợ của quan tư Phô-rô-pông chạy sang Vân Nam hồi nọ, đi xuống châu. Và
cán bộ Kiến, bấy lâu quen thân với người Can Chư Sủ, ngày tết ở bên Phéc
Bủng nói: Việt Minh nhất định đánh tan xâm lược Pháp. Người sửa soạn
theo sang Pha Linh. Người đón lời chỉ bảo của Giàng Ly Trang. Người
nghe theo cán bộ Kiến. Một dòng họ chia ba. Cái họa giặc giã, phân ly chập
chờn ở trước mặt rồi. Rồi cái họa ấy chẳng còn chập chờn nữa. Ba ngày tết,
chẳng sợ dông cả năm, đã có đám cãi, chửi nhau. Hố pẩu là người gốc của
dòng họ tới hòa giải. Hóa ra hai anh em con chú con bác suýt đánh nhau vì
anh đòi đi với ông Đờ, em đòi đi với Giàng Ly Trang. Xử thế nào? Chịu!
Kê H'Mông kê lý. Đường người H'Mông đường lý. Đâu là đường người
H'Mông?
Nỗi lo ám ảnh đủ mấy ngày tết. Vẫn là có hội gầu tào, trai gái hát, có con
trai chơi tù lú
con gái chơi tâu tí
mà cái vui không đậm. Quả cầu lông
gà quay quay phân vân trên trời.
Nhà quạnh vì vắng người. Hố pẩu lo nghĩ rầu rầu cả nét mặt. Thằng Pùa
chưa biết lo, chạy đi chơi suốt. Pao không đi đâu. Ngày mồng hai tết, Pao
phải phục dịch đám khách đến nhà. Ba người thì hai người họ gần, một
người nữa là lão Sếnh hay kể chuyện người hóa hổ. Nghe nói, hố pẩu định
mời họ đi làm ông mối cho Pao.
Sang ngày mồng bốn hoa đào nở bung, nhưng hương vị tết đã nhạt lắm
rồi. Pao dậy sớm, chải lông cho ngựa hồng, định dẫn nó đi thồ thuê thì hố
pẩu đang nấu nước, ngoái cổ ra gọi.
— Pao à, hôm nay đến lượt nhà mình đi cày ruộng công đấy!
Pao bỏ con ngựa, bước vào hiên:
— Ruộng công nhà ông Chao à, cha?
— Ừ.
