Trong thiên-hạ, hiện nay không còn thấy mâm của vua Thang mà vẫn
còn đọc được bài minh « Nhựt-tân » vì nhờ ủy-thác vào quyển Đại-học.
Trong thiên-hạ, hiện nay không còn thấy cái lường của nhà Chu mà vẫn còn
đọc được bài minh « Văn-tứ » vì nhờ ký-ủy nơi sách Chu-quan. Vậy thời
giao-phó bài minh nơi mâm của vua Thang không bằng giao-phó cho quyển
Đại-học còn bền-bỉ hơn ; vậy thì ủy-thác bài minh nơi lường của nhà Chu
không bằng ủy-thác nơi quyển Chu-lễ còn bền-bỉ hơn. Nghị luận của người
quân-tử đâu có phải chỉ đáng ví với vàng và đá mà thôi đâu ! Điều lành ký-
thác vào đó sẽ tránh được sự hủy-hoại, điều dữ ký-thác vào đó sẽ không
mục-nát như vạn vật. Cho nên điều ác của Lễ Chí, nhờ nghị-luận của quân-
tử, khỏi mai-một đi !
Lễ Chí của nước Vệ, làm việc cầu may đã hại người cướp nước, chẳng
biết hổ thẹn còn khắc công vào bài minh để khoe-khoang cùng hậu thế, thì
ai cũng tưởng sẽ nhờ vàng đá mà ác kia còn lưu hôi-thúi lại muôn đời.
Không ai dè, tuy nhờ khắc trên đá mà ác của Lễ Chí được ghi lại nhưng
không phải nhờ vàng đá mà được truyền lại hậu thế đâu ! Đời nay muốn
xem bài minh ấy, có tìm nơi đỉnh, chuông, lường, chậu hay muỗng canh
xưa, cũng chẳng gặp nào, các vật ấy đã hóa ra tro bụi mà bay giữa hư-trung,
không còn để lại mảy-may tơ-tóc nào cả. Mà, vật chẳng còn thì bài minh
cũng không còn, mà bài minh chẳng còn thì việc ác kia cũng không còn !
Như vậy, lưu-truyền hôi-thúi của Lễ Chí đâu phải nhờ nơi vàng đá mà do
bởi lời nghị-luận của người quân-tử. Nếu khiến Tả Khâu-Minh không ghi
việc đó, mà bài minh kia lại mất đi thì điều ác kia cũng mất theo rồi đến
ngày nay, người đời đâu còn chửi-mắng được Lễ Chí ?
Bị nhục giữa chợ, cách đêm có thể quên đi, bị nhục với người quân-tử,
muôn đời không rửa sạch. Chỉ dùng ngọn bút mà « chém », chỉ dùng lý-
luận mà « đánh », người quân-tử dầu ở trong nhà lá, cửa rách cũng làm cho
đứa gian-tà vỡ mật, tên đại-bợm tán-dởm thì cũng do quyền ấy.
