mới che giấu máy lòng khiến cho người khinh lờn, vì vậy mới dung dưỡng
sự ham muốn khiến cho người buông lung, vì vậy mới nuôi nấng điều quấy
khiến cho thành hình ác. Để cho mua sắm nhiều binh khí và xa giáp tức là
mồi câu của Trang-công ; để cho chiếm thành cao quá trăm trĩ và đất của
hai ấp Bỉ tức là hầm bẫy của Trang-công. Còn như Đoạn ngu mê và không
hiểu biết thì chẳng qua là cá là thú, có lý nào gặp mồi lại không đớp, có lý
nào thấy bẫy lại không sa vào hay sao ? Đưa Đoạn vào đường nghịch rồi trở
lại tiêu diệt sự nghịch, dưỡng nuôi sự phản để chinh phạt sự phản, thật
Trang-công dụng tâm nham hiểm quá ! Trang-công nghĩ rằng : « Gấp rút trị
tội thì ác kia chưa tượng hình, thiên hạ không cảm phục, hoà hưỡn mà trị,
tội ác sẽ rõ bày, không còn ai dị nghị. » Ban sơ không han hỏi đến là muốn
cho Đoạn phạm tội to đặng dễ giết chớ nào ngờ tội của Đoạn mỗi ngày mỗi
to thì ác của Trang-công mỗi ngày mỗi lớn, tội của Đoạn càng nặng thì ác
của Trang-công lại càng sâu. Người ta chỉ thấy Trang-công muốn giết một
mình Cung-thúc Đoạn mà thôi, còn ta lại cho rằng : sau khi phong Đoạn về
ấp Kinh, trước ngày thắng Đoạn ở xứ Yển, thì Trang-công sắp tâm chứa
mưu không giây phút nào quên được Cung-thúc Đoạn. Nảy ra một ác ý là
giết một đứa em thì nảy trăm ác ý là giết trăm đứa em như thế thì ác của
Trang-công phải to hơn tội của Đoạn rất nhiều chăng ?
Thường xem đi xét lại chuyện nầy mới biết trong thiên hạ không có gì
hiểm độc bằng máy lòng của Trang-công. Bọn Thái Trọng, không thấy máy
của Trang-công trở lại can rằng : « cho đô thành quá pháp độ », mà không
biết chính Trang-công muốn cho « quá pháp độ » ; rồi lại khuyên : « để lâu
càng đắc nhơn tâm », vậy là không biết chính Trang-công muốn cho Đoạn «
đắc nhơn tâm ». Như thế, các bực khanh sĩ, đại phu trong triều đều mắc kế
của Trang-công tất cả ; cho đến thi nhơn nước Trịnh, không thấy máy của
Trang-công nên trách : « không biết can mẹ để hại tới em », thì cũng không
hiểu chính Trang-công ưng mang tiếng « không biết can mẹ » ; rồi lại chê :
« để chuyện bất nhẫn nhỏ thành đại loạn », thì cũng không biết chính
