ĐÔNG LAI BÁC NGHỊ - Trang 73

thì tuy sáu khí có độc-địa cũng không thể làm hại được thân mình. Đức-
trạch cho dồi-dào, chánh hình cho minh-bạch, biên thùy cho bền-vững, ba
quân cho luyện-tập thì tuy láng-diềng tứ phía có bạo-ngược cũng không thể
hại đến nước mình.

Ba đứa cháu của Đặng Kỳ-hầu không biết sự tồn-vong của một nước là

do chánh-sự trị hay loạn, mà trở lại tưởng sự còn mất của một nước là do sự
còn mất của một người nên gấp gấp muốn hạ-sát vua Sở, tại sao mưu-kế lại
lược-sơ đến thế.

Như vậy, tức là không biết nguyên-do làm mất nước Đặng đâu phải chỉ

tại một nước Sở ! Chung-quanh Sở còn có nước Trần, nước Thái, nước
Trịnh, nước Hứa cho đến các nước Giang, Hoàng, Đạo, Bá, rất nhiều chớ có
phải chỉ một hai nước đâu ! Mà tại sao Sở lại không lo đánh trước nước
nào, chỉ lo diệt Đặng thì có phải là thấy ở trong tại nước Đặng có một sự gì
có thể thừa-cơ được hay chăng ? Nếu trong nước ta có một cơ-hội để cho kẻ
khác thừa được mà ta chẳng lo trừ, chỉ lo trừ kẻ láng-diềng, thì tuy vua Sở
có bị giết cũng còn có nước Sở, dẫu nước Sở có bị diệt cũng còn có chư-hầu
khác, vậy thì sự âu-lo của ta biết bao giờ mới cùng được ?

Vả lại, trong thời-buổi đó, nước mạnh hà-hiếp xứ yếu, người đông tàn-

phá kẻ cô, những chuyện diệt nước người đã ghi chép đầy trong sử-sách,
nếu nước Đặng có chỗ hở để kẻ khác thừa dịp được, thì các chư-hầu sẽ
tranh-giành nhau mà diệt nước Đặng chớ nào phải chỉ một mình nước Sở
đâu ! Nếu theo kế-hoạch của Tam-sanh (ba cháu của Đặng-hầu) thì phải «
nuốt » hết các người cầm quyền của lân-quốc ở tứ phía ! Tại sao mưu-kế lại
viển-vông đến thế ? Vì than ôi ! láng-diềng tứ phía đâu có thể « nuốt » trôi
hết được mà dẫu có trừ hết cũng chưa đủ nương-cậy vào đó mà làm cơ yên-
ổn cho mình ? Thì nước Tần không mất trước khi diệt xong lục-quốc mà lại
mất sau khi diệt xong lục-quốc, nước Tùy không mất trước khi thống-nhứt
bắc-nam mà lại mất sau khi bắc-nam thống-nhứt ; như thế họa mất nước
đâu phải là do láng-diềng hay địch-quốc mà sanh ra ? Lời của Tam-sanh đã

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.