DÒNG SÔNG OAN NGHIỆT - Trang 24

để nó còn thích thú trong sự học tập và không ganh tị với hai anh nó được
học chữ nho.”
“Tôi biết rồi, sao bà nhiều lời thế…”
Hai năm sau vợ Lê Đối ngã bệnh đau tim và đau bao tử. Có lẽ bà bị kiệt sức
dần sau khi sanh con gái út Miều, một con bé khá xinh và khá thông minh.
Cô Miều ham học cái học mới nên được nửa năm, cô đã đọc được sách
quốc ngữ trong lúc các anh cô cứ mãi vật lộn với mấy chữ tàu. Cô phấn
khởi trong lòng vì sang năm, thầy Trọng hứa sẽ bắt đầu dạy cho cô tiếng
Pháp.
Điều rất nghịch lý là một người dạy cái học mới mà luôn sống theo tập
quán rất cũ còn hơn cả thầy Trình là người dạy cái học cũ. Dường như cái
tiềm thức của truyền thống luôn luôn điều khiển chỉ huy thầy Thiết Trọng.
Ông coi vợ nhỏ tên Hồng Nhu như một nô tỳ, ông còn rất hay ghen và rất
độc đoán. Khi nào ông thấy mình không thể trực tiếp kiểm soát vợ ông, nói
cách khác vợ ông ở ngoài tầm quan sát của ông, ông nhốt bà vợ vào buồng
khoá trái cửa lại bằng một cái khoá đồng, hoặc tệ hơn nữa vào một cái tủ
đứng bằng gõ bên trong có đặt một cái ghế đẩu, một cái bô; sau lưng tủ
khoét hai cái lỗ cho bà vợ không bị chết ngộp. Ông còn biện minh một cách
rất xấc xược:
“Dân này thích bị lấy roi đánh vào người từ thời Trịnh Nguyễn. Cho họ
viên ngọc tự do ư? Chắc gì họ biết sử dụng, có khi còn dùng để làm bậy. Vả
lại tự do đi liền với sự suy xét mà dân này thường sống theo cảm tính và
nghĩ cạn. Có khi họ còn tôn thờ người nào làm khổ họ và để mặc cho
người này lừa dối họ.”
Lẽ ra thầy Thiết Trọng không nên nói thế mà ông nên dẹp bỏ lợi thế đàn
ông của ông để dạy vợ biết suy xét theo cái mới và tiếp nhận sự tự do để
sống với ông trong sự tương kính và bình đẳng. Ông chỉ theo văn minh
Pháp trên sách vở mà không trong hành động. Ông không vượt qua nổi từ
trường văn hóa quá mạnh trong vô thức của ông.
Sau giờ dạy học, thầy Thiết Trọng vội vàng mở khoá vào buồng, ông bóp
chân tay cho vợ ông, rồi cùng vợ hành lạc để bù đắp việc giam giữ vợ như
một tù nhân. Nhiều lần Miều ngồi lại trong lớp một mình sau khi các bạn