Gần bên ngôi mộ xây bằng gạch trong sân - nơi an nghỉ cuối cùng của
một người cha mà chúng ta đã biết là một ngôi mộ khác được dựng lên
ngay sau trận lụt, dành cho hai thi hài được tìm thấy vẫn còn ôm siết lấy
nhau. Và đó cũng là mục tiêu thăm viếng thỉnh thoảng của hai người đàn
ông, trong khi cả hai đều cùng mang một cảm nghĩ như nhau là niềm vui
duy nhứt cũng như nỗi buồn sâu đậm nhứt đời mình đều bị chôn vùi luôn
dưới mộ.
Một người đã tới viếng ngôi mộ đó - nhiều năm sau - với một khuôn
mặt mỹ miều bên cạnh.
Người kia chỉ tới có một mình. Bạn tâm tình của con người đó là
những cây cối ở Thung Lũng Đỏ nơi mà niềm vui bị chôn vùi dường như
hãy còn nhảy múa - như một bóng ma.
Bia mộ được khắc tên « Tom và Maggie Tulliver » bên dưới là dòng
chữ:!!!«Trong cõi chết họ không bị chia lìa »
GEORGE ELIOT
Ngô Đăng Tâm dịch