Cổ phiếu xưa nhất: cổ phiếu số 6 của Công ty Đông Ấn Hà Lan (không
hẳn là một chứng chỉ cổ phiếu, mà giống như một giấy biên nhận cho khoản
đóng tiền cổ phần, được Camere Amsterdam ban hành ngày 27/9/1606, và
được Arent ten Grotenhuys và Dirck van Os ký).
Quyền sở hữu của công ty theo đó được chia thành nhiều partij hay
actie, nghĩa đen là hoạt động. Các cổ phiếu được thanh toán làm nhiều lần,
quy định vào năm 1603, 1605, 1606 và 1607. Chứng chỉ được phát ra
không hoàn toàn giống với chứng chỉ cổ phiếu thời nay, mà giống với giấy
biên nhận hơn; chứng từ chủ yếu về luật là sổ kho VOC, ở đó tất cả tên cổ
đông đều được biên vào ngay thời điểm họ mua.
nguyên tắc trách nhiệm hữu hạn: các cổ đông chỉ mất khoản đầu tư của họ,
mà không mất bất cứ tài sản nào khác, trong trường hợp công ty phá sản.
Mặt khác, cũng không có đảm bảo nào về lợi nhuận; Khoản 17 của
điều lệ VOC chỉ nêu rằng các cổ đông phải được chi trả ngay khi lợi nhuận
bằng 5% số vốn ban đầu.
Thực ra VOC không mang lại thành công lập tức về mặt thương mại.
Mạng lưới giao thương còn phải được thiết lập, phương thức hoạt động phải
được sắp đặt và các căn cứ an toàn được lập ra. Từ năm 1603 đến 1607,
tổng cộng 22 tàu được trang bị và điều đến châu Á, tiêu tốn gần 3,7 triệu
guilder. Mục tiêu ban đầu là thiết lập một số nhà máy (xưởng làm thuốc
súng, cơ sở dệt và kho hàng), sản phẩm làm ra sẽ được đổi lấy hương liệu.
Những thành công bước đầu trước người Bồ Đào Nha cho thấy chỗ đứng
của công ty đã được tạo dựng tại Masulipatnam ở vịnh Bengal và tại
Amboyna (hiện nay là Ambon) ở biển Molucca (hay biển Maluku), nhưng
năm 1606 đô đốc Matelief đánh chiếm Malacca (Melaka) ở bán đảo Malay
không thành và cuộc tấn công vào Makian (một đảo khác ở Molucca) bị
một đội tàu Tây Ban Nha đẩy lùi. Nỗ lực xây dựng một pháo đài ở Banda
Neira, hòn đảo lớn nhất trong quần đảo Banda chuyên cung cấp hạt nhục
đậu khấu, cũng thất bại.
Khi lệnh đình chiến mười hai năm được ký với
Tây Ban Nha năm 1608, VOC đã thu được nhiều tiền từ việc chiếm các tàu
thuyền đối phương hơn là từ buôn bán.
