ĐỒNG TIỀN LÊN NGÔI - Trang 187

xác suất cho trước." Lời giải ông đưa ra, "Xác suất của một sự kiện bất kỳ là
tỷ số giữa hai giá trị, một là kỳ vọng phụ thuộc vào sự kiện đó và hai là giá
trị của điều được kỳ vọng sau khi sự kiện đó diễn ra." Đây là nguồn gốc của
một công thức hiện đại, rằng độ thỏa dụng kỳ vọng là xác suất của một sự
kiện nhân với khoản lợi nhận được trong trường hợp xảy ra sự kiện đó

[331]

.

Tóm lại, không phải các thương gia mà chính các nhà toán học đã khởi

xướng ngành bảo hiểm hiện đại. Song vẫn phải có các thầy dòng để chuyển
lý thuyết thành thực hành.

Nghĩa địa ở nhà thờ Greyfriars, trên một ngọn đồi nằm chính giữa trung

tâm khu phố cổ của Edinburgh, ngày nay nổi tiếng nhất nhờ tượng
Greyfriars Bobby, chú chó Skye trung thành không chịu rời bỏ mộ chủ của
mình, và còn nổi tiếng với những kẻ chuyên ăn trộm mộ - cũng gọi là
"Những kẻ khai mộ" - đến đây vào đầu thế kỷ 19 để cung cấp các xác chết
cho khoa y của Đại học Tổng hợp Edinburgh mổ xẻ. Song tầm quan trọng
của các thầy dòng Áo Nâu (dòng Francis) trong lịch sử tài chính là ở công
trình toán học từ rất sớm của mục sư Robert Wallace và bạn ông là
Alexander Webster, mục sư của Tolbooth. Cùng với Colin Maclaurin, giáo
sư toán học tại Đại học Edinburgh, họ đã thành công trong việc tạo ra một
quỹ bảo hiểm hiện đại đầu tiên dựa trên các nguyên tắc thống kê bảo hiểm
và tài chính chuẩn xác hơn là dựa trên sự đánh cược vụ lợi.

Sống ở Auld Reekie, biệt danh đặt cho thủ đô đặc biệt hôi hám của

Scotland vào hồi đó, Wallace và Webster ý thức rất rõ về sự mong manh của
thân phận con người. Bản thân họ cũng sống đến tuổi cao lão: 74 và 75, song
Maclaurin thì chết ở tuổi mới 48 khi ngã ngựa và bị chấn thương trong lúc
tìm cách chạy trốn khỏi sự truy lùng của những người ủng hộ James Đệ Nhị
trong cuộc nổi dậy năm 1745. Cuộc xâm lăng của những người vùng cao
nguyên Scotland ủng hộ Giáo hoàng chỉ là một trong những mối nguy hiểm
mà người dân Edinburgh phải đối mặt vào giữa thế kỷ 18. Tuổi thọ trung
bình ở đây có lẽ không khá gì hơn so với ở nước Anh, vốn chỉ là 37 cho đến
những năm 1800. Thậm chí nó có thể còn tệ ngang London, nơi có tuổi thọ
trung bình chỉ là 23 vào cuối thế kỷ 18 - có khi còn tồi tệ hơn, do điều kiện
vệ sinh cực kỳ khủng khiếp ở thủ đô Scotland.

[332]

Đối với Wallace và

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.