Hệ thống tiền xu của La Mã còn thọ hơn cả bản thân đế chế La Mã. Giá
cả vẫn được tính bằng các đồng denarius bạc dưới thời Charlemagne, vua
của người Frank từ năm 768 tới 814. Nhưng vào thời điểm Charlemagne
được phong danh hiệu Hoàng đế (Imperator Augustus) vào năm 800 thì xảy
ra tình trạng thiếu hụt kinh niên kim loại bạc ở Tây Âu. Nhu cầu tiền lớn
hơn ở các trung tâm thương mại phát triển cao hơn trong Đế quốc Hồi giáo
đang thống trị Nam Địa Trung Hải và Cận Đông khiến cho thứ kim loại quý
hiếm này có xu hướng chảy ra khỏi khu vực châu Âu chậm phát triển. Tiền
denarius khan hiếm dưới thời Charlemagne tới mức chỉ cần hai mươi tư
đồng bạc này là đủ để mua được một con bò dưới triều đại Carolingian. Ở
một số vùng của châu Âu, người ta dùng hồ tiêu và da sóc để thay thế tiền
tệ; ở những vùng khác, pecunia
chuyển nghĩa là ruộng đất chứ không
còn là đồng tiền. Để khắc phục khó khăn này, người châu Âu có một trong
hai cách. Họ có thể xuất khẩu lao động và hàng hóa, trao đổi nô lệ và gỗ để
lấy bạc ở Baghdad hay lấy vàng châu Phi ở Cordoba và Cairo. Hoặc họ có
thể cướp đoạt các kim loại quý giá này bằng cách tiến hành chiến tranh với
thế giới Hồi giáo. Trong các cuộc Thập tự chinh, cũng như những cuộc
chinh phục sau đó, mục đích khắc phục khó khăn tiền tệ của châu Âu cũng
quan trọng không kém gì việc biến những kẻ dị giáo thành người Kitô giáo.
Thập tự chinh là công việc tốn kém mà lợi ích ròng lại khiêm tốn. Để
giải quyết những khó khăn tiền tệ của mình, các chính quyền thời trung đại
và cận đại đã thất bại trong việc tìm ra giải pháp cho vấn đề mà các nhà
kinh tế gọi là vấn đề lớn về tiền lẻ: đó là khó khăn trong việc thiết lập mối
quan hệ ổn định giữa các loại tiền được làm từ kim loại khác nhau. Điều
này có nghĩa là những đồng tiền có mệnh giá nhỏ dễ bị rơi vào tình trạng
thiếu hụt kinh niên, nhưng cũng lại dễ bị mất giá và làm giả.
và những nơi khác ở Tân Thế giới, nơi họ tìm thấy lượng bạc dồi dào (đáng
chú ý là Zacatecas ở Mexico), những kẻ chinh phục người Tây Ban Nha
dường như đã phá vỡ được sự hạn chế trong nhiều thế kỷ. Người được
hưởng lợi đầu tiên tất nhiên là vương triều Castile, kẻ bảo trợ cho những
