(Wisselbank) được thành lập năm 1609 để giải quyết các vấn đề thực tế mà
các thương nhân gặp phải trong quá trình lưu chuyển nhiều loại tiền tệ khác
nhau ở Các tỉnh Hợp nhất
, nơi có không ít hơn 14 loại tiền khác nhau và
vô số đồng tiền của nước ngoài. Bằng cách cho phép thương nhân lập các
tài khoản được định giá bằng một loại tiền tệ tiêu chuẩn, Ngân hàng Giao
dịch đi đầu trong việc phát triển hệ thống séc, ghi nợ trực tiếp và chuyển
tiền mà ngày nay chúng ta coi như hiển nhiên. Điều này cho phép ngày
càng có nhiều giao dịch thương mại được diễn ra mà không cần tới việc sử
dụng số tiền mặt trên thực tế. Một thương nhân có thể trả tiền cho người
khác chỉ đơn giản bằng cách ghi nợ ở tài khoản của anh ta tại ngân hàng và
ghi có cho tài khoản của đối tác.
Hạn chế của hệ thống này chỉ là việc
Ngân hàng Giao dịch phải duy trì một tỷ lệ gần 100% giữa lượng tiền gửi
trong các tài khoản và dự trữ của ngân hàng bằng kim loại và tiền đồng.
Cho tới tận năm 1760, khi lượng tiền gửi trong các tài khoản gần bằng 19
triệu florin, dự trữ bằng kim loại của ngân hàng này cũng lên tới trên 16
triệu. Do đó một cuộc rút tiền gửi ồ ạt ở ngân hàng này là hầu như không
thể xảy ra, bởi lẽ ngân hàng có đủ tiền để thỏa mãn hầu như toàn bộ nhu cầu
tiền mặt của các chủ tiền gửi, nếu vì một lý do nào đó họ đồng loạt muốn
rút tiền từ tài khoản tiền gửi của mình. Điều này hiển nhiên giúp ngân hàng
trở nên an toàn, nhưng nó cũng ngăn cản việc ngân hàng thực hiện chức
năng mà ngày nay được coi là đặc điểm nhận dạng của một ngân hàng, đó
là tạo ra tín dụng.
Chính ở Stockholm vào gần nửa thế kỷ sau, với sự ra đời của Riksbank
Thụy Điển vào năm 1656, mà trở ngại này đã được phá vỡ. Mặc dù thực
hiện các chức năng tương tự như Wisselbank của Hà Lan, Riksbank cũng
được thiết kế để làm một Lanebank, có nghĩa là nó tham gia cả vào việc cho
vay lẫn hỗ trợ các khoản thanh toán thương mại. Bằng cách cho vay các
khoản vượt quá dự trữ kim loại của nó, ngân hàng này đã đi đầu trong hình
thức sau này có tên là hoạt động ngân hàng dự trữ theo tỷ lệ, nhằm tận dụng
tiền gửi để cho người đi vay vay tiền và sinh lợi cho ngân hàng. Bởi lẽ khó
có khả năng người gửi tiền đồng loạt rút tiền, nên người ta chỉ giữ lại một tỷ
