Trái phiếu 10 năm của chính phủ Nhật, bao gồm cả các phiếu lĩnh lãi
Sau việc các ngân hàng tạo ra tín dụng thì sự ra đời của trái phiếu là cuộc
cách mạng lớn thứ hai trong tiến trình lên ngôi của đồng tiền. Các chính
phủ (và các công ty lớn) phát hành trái phiếu để vay tiền từ đông đảo dân
chúng và tổ chức, thay vì chỉ từ các ngân hàng. Thử lấy ví dụ về trái phiếu
kỳ hạn 10 năm của chính phủ Nhật có mệnh giá 100.000 yên và lãi suất cố
định hay phiếu lãi (coupon) 1,5%. Đây chỉ là một phần nhỏ trong "núi" nợ
công lên tới 838 nghìn tỷ yên mà Nhật Bản đã tích tụ, chủ yếu trong giai
đoạn từ những năm 1980 cho tới nay. Trái phiếu này mang theo lời hứa của
chính phủ Nhật, sẽ trả lãi 1,5% của 100.000 yên hằng năm trong vòng mười
năm tới cho bất kỳ ai sở hữu trái phiếu này. Người mua trái phiếu ban đầu
có quyền bán nó bất kỳ lúc nào anh ta muốn và ở bất kỳ mức giá nào do thị
trường xác lập. Vào thời điểm viết cuốn sách này, mức giá trái phiếu đó vào
khoảng 102.333 yên. Tại sao lại thế? Bởi vì thị trường trái phiếu hùng mạnh
xác lập cái giá ấy.
Từ sự khởi đầu khiêm tốn tại các thị quốc bắc Italia 800 năm trước đây,
thị trường trái phiếu tới nay đã tăng trưởng tới mức khổng lồ. Tổng giá trị
trái phiếu được giao dịch quốc tế hiện nay vào khoảng 18 nghìn tỷ đô la.
