Giá trị trái phiếu được giao dịch trong nước (ví dụ như các trái phiếu Nhật
do các nhà đầu tư Nhật sở hữu) nằm ở mức đáng kinh ngạc là 50 nghìn tỷ
đô la. Tất cả chúng ta, dù có muốn hay không (và hầu hết chúng ta thậm chí
còn không biết về nó), đều bị ảnh hưởng bởi thị trường trái phiếu theo hai
cách thức quan trọng. Thứ nhất, một tỷ lệ lớn tiền tiết kiệm cho tuổi già của
chúng ta được đầu tư trên thị trường trái phiếu. Thứ hai, do quy mô khổng
lồ của nó, và bởi vì các chính phủ lớn được đánh giá là những người đi vay
đáng tin cậy nhất, chính thị trường trái phiếu đã thiết lập các mức lãi suất
dài hạn cho nền kinh tế nói chung. Khi giá trái phiếu giảm, thì lãi suất tăng
vọt, dẫn đến những hậu quả đau đớn cho tất cả những người đi vay. Cách
thức tác động của nó như sau. Giả sử một người có 100.000 yên muốn để
dành. Người này mua trái phiếu có mệnh giá 100.000 yên để giữ cho khoản
tiền này an toàn, đồng thời lại tạo ra các khoản thu nhập thường xuyên cho
người đó. Nói một cách chính xác, trái phiếu này trả mức lãi suất cố định
hay "phiếu lãi" bằng 1,5%: tức là 1.500 yên mỗi năm trong trường hợp trái
phiếu trị giá 100.000 yên. Nhưng lãi suất thị trường hay tỷ suất lợi tức
(yield) hiện hành được xác định bằng cách chia phiếu lãi cho thị giá trái
phiếu, và nếu mức thị giá hiện tại là 102.333 yên thì 1.500/102.333 =
1,47%.
Bây giờ, hãy tưởng tượng một tình huống khi thị trường trái
phiếu hoảng hốt trước gánh nợ khổng lồ của chính phủ Nhật Bản. Giả sử
các nhà đầu tư bắt đầu lo ngại là Nhật Bản sẽ không thể đáp ứng được các
khoản thanh toán mà nó cam kết trả hằng năm. Hay giả sử họ bắt đầu lo
ngại về sự lành mạnh của đồng tiền Nhật Bản - đồng yên - làm căn cứ cho
các trái phiếu được yết giá và lãi suất được trả. Trong những tình huống như
vậy, giá trái phiếu sẽ sụt giảm khi các nhà đầu tư đua nhau bán số trái phiếu
họ có. Các trái phiếu này chỉ tìm thấy người mua khi giá đủ thấp để bù đắp
cho người mua rủi ro gia tăng từ việc chính phủ Nhật không trả được nợ
hoặc từ việc đồng tiền của Nhật bị giảm giá. Hãy tưởng tượng giá trái phiếu
của chúng ta bị giảm xuống còn 80.000 yên. Tỷ lệ lợi tức khi đó sẽ là
1.500/80.000 = 1,88%. Chỉ trong một khoảnh khắc, lãi suất dài hạn của toàn
bộ nền kinh tế Nhật Bản đã nhảy lên hai phần năm của một phần trăm, từ
