chiếc thuyền buồm của hầu tước Caxtel Rôdrigô”. Việc khác: “Cùng năm
đó, hai anh em người Orbahôxa tên Hoan và Rôdrigô Gônxalêx đêl Arcô đi
trên sáu chiếc tàu xuất phát từ Maextrikê ngày 20 tháng hai và khi đến gần
Cale thì chạm trán một tàu Anh Cát Lợi với những con cò lửa
do Van Oen
chỉ huy…”. Cuối cùng đó là một chiến công quan trọng của hải quân ta.
Tôi cũng đã phát hiện ra rằng một người Orbahôxa tên là Matêô Điax
Côrônêl, sĩ quan cầm cờ của Bảo An Binh năn 1709 chính là người đã viết
và in ở thành phố Valenxia Tập thơ ca ngợi, những khúc hát bi ai, những lời
khen trữ tình, những cách miêu tả đa dạng, những nỗi mệt nhọc vẻ vang và
những vinh quang đầy lo âu của Đức Mẹ Đồng Trinh. Tôi đã có một bản in
của tác phẩm đó. Nó có giá trị bằng cả một nước Pêru... Một người
Orbahôxa khác là tác giả của Khảo luận nổi tiếng về những số phận khác
nhau của tỉnh Hineta , tôi đã cho cậu xem hôm qua đấy. Nói tóm lại, không
có một bước mò mẫm nào trong cái mê cung lịch sử, còn mới lạ mà tôi lại
không gặp được vài người đồng hương danh tiếng lẫy lừng. Tôi có ý định
đưa tất cả những tên tuổi đó ra khỏi bóng tối lãng quên và bất công mà họ
bị chôn vùi trong đó. Bạn Pêpê thân mến ạ, thật là một niềm vui thanh khiết
khi tra lại tất cả vinh quang cho những bậc danh nhân hoặc là về mặt võ
công hoặc là về mặt văn nghiệp của đất nước mà chúng ta đã được sinh ra ở
đó. Không có việc gì hay hơn là với sự hiểu biết ít ỏi mà trời phú cho, một
người có thể khám phá ra cái di sản mà mọi người cùng được thừa hưởng,
tuy chỉ trong một thời gian rất ngắn mà có thể coi như tồn tại lâu dài trên
thế gian này... Nhờ có tôi, mọi người sẽ thấy rằng Orbahôxa là một cái nôi
hiển vinh của thiên tài Tây Ban Nha. Nhưng, tôi phải nói như thế nào đây?
Chẳng lẽ người ta lại không biết rõ về dòng dõi cao quý của chính mình,
dòng dõi vinh quang của đô thị uy nghiêm ngày nay ư? Chúng tôi biết, có
một số nơi, ở đấy các loại cây quý phát triển rất mạnh mà không bị cỏ dại
rậm rạp tranh lẫn. Ở đấy tất cả mọi người đều sống yên ổn, giúp đỡ, kính
trọng nhau với nền nếp khiêm nhường của những tín đồ thiên chúa giáo, ở
đấy mọi người đối xử với nhau theo giáo lý cơ đốc. Ở đấy không có sự đố
kỵ, ghen ghét, ở đấy không có những ham muốn tội lỗi. Và nếu cậu nghe
nói có những tên trộm cắp, những kẻ giết người thì xin cậu cứ tin rằng