ông thị trưởng, với ông chánh án. Thằng cháu tôi không phải là cháu tôi
nữa, chị Rêmêđiôx ạ, nó thuộc khối chính giới đang cầm quyền cai trị ở
Mađrít, và đang làm chủ sức mạnh vật chất, bởi vì khối người chân thực
nòng cốt đang phải thầm lặng đau khổ trong nanh vuốt của bọn hư hỏng có
quyền lực thường ký tên dưới các sắc lệnh, đọc diễn văn và tạo ra những
trò hề, nào là chính phủ, nào là nhà đương cục vân vân... Lúc này, cháu tôi
là thế đấy. Chị cần phải tập cho quen nhìn vào thực chất của mọi vấn đề.
Cháu tôi là chính phủ, là tên thiếu tướng, là viên thị trưởng mới, là lão
chánh án mới, bởi vì tất cả bọn ấy đều ủng hộ nó, bởi vì chúng nó đều nhất
trí đồng lòng, đều thống nhất tư tưởng với nhau, bởi vì chúng nó như môi
với răng, chúng nó là chó sói cùng một bầy. Chị nghe cho rõ đây: cần phải
tự vệ, chống lại tất cả bọn chúng, bởi vì tất cả bọn chúng chỉ là một, và một
đứa là tất cả bọn chúng. Cần phải tấn công tất cả bọn chúng như nhau,
không phải bằng gậy gộc khi chúng đi qua góc phố, mà phải tấn công
chúng như tổ tiên chúng ta tấn công bọn giặc Hồi giáo môrô
Rêmêđiôx ạ!... Chị hãy nghe và hiểu cho rõ, hãy mở trí khôn ra và đem vào
đó một ý niệm không phải là thông thường này... Hãy tự nâng mình lên, và
hướng lên cao mà suy nghĩ, chị Rêmêđiôx ạ.
Mụ cháu gái của ngài cố đạo Inôxenxiô kinh ngạc trước sự lớn lao ghê
gớm ấy. Mụ mở miệng định nói gì về cái tư duy kỳ diệu kia, nhưng chỉ thốt
ra được một tiếng thở dài.
- Như thời xưa tổ tiên ta đánh bọn môrô - bà Perfêcta nhắc lại - đó là vấn
đề giữa bọn môrô theo đạo Hồi và những tín đồ Thiên chúa giáo. Vậy mà
chị nghĩ rằng chỉ đe dọa làm cho thằng cháu tôi sợ là mọi sự sẽ kết thúc!
Chị ngốc thật đấy! Chị không thấy là bạn bè nó ủng hộ nó sao? Chị không
thấy là chúng ta đang sống dưới quyền bọn khốn kiếp ấy hay sao? Chị
không thấy là bất kỳ một thằng trung úy nhãi nhép nào cũng có thể dám
châm lửa đốt nhà tôi nếu nó thích ư?... Nhưng chị làm sao mà hiểu nổi tình
hình đó. Làm sao chị hiểu được là cần phải đi sâu và thấu hiểu vấn đề? Làm
sao chị hiểu nổi kẻ thù của tôi có sức mạnh to lớn bao trùm và hung dữ, nó
