thành một hoặc hai loài gặm nhấm lớn trần trụi, sống trong hang, chế tác đá
thành những công cụ thô sơ và mặc áo bằng da lột từ những loài có vú khác
mà chúng đã giết và ăn thịt.”
Trong khi đó, dù tương lai có ra sao với loài chuột, đợt tuyệt chủng mà
chúng đang góp phần gây ra sẽ để lại dấu ấn của riêng nó. Vẫn chưa ở nơi
nào sự tuyệt chủng diễn ra quyết liệt như vụ được ghi nhận trong đá bùn ở
khe núi Dob hay trong lớp đất sét ở Gubbio, nhưng rồi nó sẽ xuất hiện trong
những lớp đá ở một thời điểm bước ngoặt nào đó. Biến đổi khí hậu – bản
thân nó cũng là một động lực của sự tuyệt chủng - cũng sẽ để lại đằng sau
những dấu vết địa chất, tương tự như vậy là thảm họa hạt nhân và sự đổi
hướng của các dòng sông cùng nông nghiệp độc canh và sự axít hóa các đại
dương.
Vì tất cả những lý do này, Zalasiewicz tin rằng chúng ta đã bước vào một
thế mới, một thế không có sự tương đồng nào trong lịch sử trái đất. “Về mặt
địa chất học,” ông nhận xét. “Đây là một giai đoạn thật khác thường.”
***
Trải qua nhiều năm, nhiều cái tên khác nhau đã được đề xuất cho một thời
kỳ mới, một thời kỳ mà con người xuất hiện. Nhà sinh vật học bảo tồn danh
tiếng Michael Soulé đề nghị thay vì dùng tên đại Tân sinh [
], phải nói là
chúng ta hiện đang sống trong đại “Thảm họa” [
]. Michael Samways, một
nhà côn trùng học ở Đại học Stellenbosch, Nam Phi, đã đề nghị dùng cụm từ
“Homogenocene”. Daniel Pauly, một nhà sinh học biển người Canada, đề
xuất từ “Myxocene”, từ tiếng Hy Lạp để chỉ “bùn nhầy”, còn Andrew
Revkin, một nhà báo người Mỹ, đưa ra từ “Anthrocene” nghĩa là “Giai đoạn
có con người sinh sống” (Hầu hết các từ này có nguồn gốc, hoặc ít ra là có
nguồn gốc gián tiếp từ Lyell, người mà vào những năm 1830, đã nghĩ ra các
từ Eocene [
]).
Từ “Anthropocence” nghĩa là thế “Nhân sinh” là phát kiến của Paul
Crutzen, một nhà hóa học người Hà Lan đồng nhận giải Nobel vì phát hiện
ra tác động của những hợp chất làm thủng tầng ozone. Khó mà nói hết tầm
