Cách mà san hô thay đổi thế giới với những dự án xây dựng khổng lồ trải
dài nhiều thế hệ có thể giống với cách con người làm, nhưng với một khác
biệt quan trọng. Thay vì chiếm chỗ các loài khác, san hô hỗ trợ chúng. Hàng
nghìn mà có thể là hàng triệu loài đã tiến hóa dựa vào các rạn san hô, hoặc
trực tiếp nhờ sự che chở và thức ăn từ chúng, hoặc gián tiếp để săn những
loài khác tới tìm kiếm sự che chở và thức ăn. Mối quan hệ hợp tác đồng tiến
hóa này đã diễn ra trong nhiều kỷ địa chất. Mà nay các nhà nghiên cứu tin
rằng nó sẽ không qua nổi thế Nhân sinh. “Có vẻ như các rạn san hô sẽ là hệ
sinh thái lớn đầu tiên trong thời hiện đại bị tuyệt chủng về mặt sinh thái học”
là nhận xét của bộ ba nhà khoa học người Anh mới đây. Một số người tiên
đoán các rạn san hô sẽ tồn tại được tới cuối thế kỷ, những người khác cho
rằng thời gian còn ít hơn. Một nghiên cứu đăng tải trên tạp chí Nature bởi
cựu trạm trưởng trạm nghiên cứu đảo One Tree, Ove Hoegh-Guldberg, đã
dự báo rằng nếu các khuynh hướng như hiện nay tiếp tục, thì vào khoảng
năm 2050, những du khách tới rạn san hô Great Barrier sẽ chỉ nhìn thấy
“những bờ bãi vụn san hô đang nhanh chóng biến mất.”
***
Tôi tới One Tree ít nhiều là do tình cờ. Kế hoạch ban đầu của tôi là ở lại
đảo Heron, nơi có một trạm nghiên cứu lớn hơn nhiều và cũng có một khu
nghỉ dưỡng tao nhã. Ở đảo Heron, tôi sẽ xem san hô sinh sôi nảy nở hàng
năm và quan sát điều đã được mô tả trong nhiều cuộc trao đổi qua Skype về
một thí nghiệm có tính chất phôi thai về sự axít hóa đại dương. Các nhà
nghiên cứu từ Đại học Queensland đang xây dựng một giả lập hệ sinh thái
trung tầm rất tinh xảo bằng mica trong suốt cho phép họ khống chế mức
CO
2
ở các khu vực rạn san hô, ngay cả khi nó vẫn cho phép rất nhiều sinh
vật phụ thuộc vào rạn san hô bơi qua bơi lại bình thường. Bằng cách thay
đổi độ pH trong hệ giả lập và tính toán điều gì xảy ra với san hô, họ có thể
đưa ra những tiên đoán về rạn san hô. Tôi đã tới Heron đúng lúc để chứng
kiến sự sinh sôi nảy nở - tôi sẽ nói thêm về chuyện này sau nhưng thí
nghiệm thì bị trễ tiến độ quá lâu và hệ giả lập vẫn chưa được hoàn thành.
Thay vì rạn san hô của tương lai, tất cả những gì có thể xem được là một
