công cụ này được sử dụng để cắt thịt, gọt gỗ, và có lẽ cả lột da. Người
Neanderthal sống ở châu Âu trong ít nhất 100 nghìn năm. Trong phần lớn
thời gian đó, khí hậu lạnh và trong một số giai đoạn, cực kỳ lạnh, với những
mảng băng phủ kín Scandinavia. Người ta cho rằng, dù không chắc chắn, để
bảo vệ mình, người Neanderthal đã xây những nơi trú ẩn và chế tạo vài kiểu
quần áo nào đó. Rồi, vào khoảng 30 nghìn năm trước, người Neanderthal
biến mất.
Đủ loại giả thuyết đã được đưa ra để giải thích sự biến mất này. Thường
thì biến đổi khí hậu được nhắc tới, đôi khi dưới dạng sự bất ổn chung dẫn tới
điều hay được gọi trong chu kỳ khoa học của trái đất là thời kỳ Băng hà Cực
đại Cuối cùng, đôi khi là “mùa đông núi lửa” được cho là đã xẩy ra bởi sự
phun trào dữ dội của núi lửa cách không xa Ischia, ở khu vực là Vùng núi
lửa Phlegraean. Dịch bệnh đôi khi cũng bị quy tội, và cả đơn giản là do vận
rủi. Tuy nhiên, trong những thập niên gần đây, ngày càng rõ ràng là người
Neanderthal đã đi vào con đường giống như Megatherium, loài răng mấu
châu Mỹ, và nhiều loài động vật lớn không may khác. Nói cách khác, một
nhà nghiên cứu giải thích với tôi, “vận rủi của họ chính là chúng ta”.
Người hiện đại tới châu Âu vào khoảng 40 nghìn năm trước, và hết lần
này tới lần khác, hồ sơ khảo cổ học cho thấy, ngay khi họ tới vùng mà người
