thứ hai là một người Neanderthal - một bộ xương kích cỡ như người thật,
được treo lên để chân đung đưa trên sàn.
Pääbo người Thụy Điển, đôi khi được gọi là “cha đẻ của di truyền cổ sinh
học”. Ông ít nhiều được coi là người khai phá ngành nghiên cứu ADN cổ
đại - Công trình ban đầu của ông, khi còn là sinh viên sau đại học, gồm việc
tìm cách thu được thông tin di truyền từ các xác ướp Ai Cập (Ông muốn biết
những ai trong các pharaon có họ hàng với nhau). Sau này, ông chuyển sự
chú ý sang hổ Tasmania và con lười mặt đất khổng lồ. Ông đã thu được
ADN từ xương voi ma mút và chim moa. Tất cả những dự án này đều mang
tính đột phá thời bấy giờ, nhưng tất cả đều có thể được coi chỉ là những bài
tập khởi động cho dự án hiện tại của Pääbo, nỗ lực tham vọng lớn lao nhất:
vẽ bản đồ toàn bộ hệ gien của người Neanderthal.
Pääbo công bố dự án này vào năm 2006, vừa đúng lúc lễ kỷ niệm 150
năm phát hiện người Neanderthal. Khi đó, một phiên bản hoàn chỉnh của bộ
gien loài người đã được đăng tải. Tương tự là các phiên bản gien của tinh
tinh, chuột nhà và chuột đồng. Nhưng tất nhiên, con người, tinh tinh, chuột
nhà và chuột đồng là các tổ chức hữu cơ sống. Thiết lập bộ gien của sinh vật
đã chết khó khăn hơn rất nhiều. Khi một tổ chức hữu cơ chết đi, các nguyên
liệu di truyền của nó bắt đầu tan vỡ, vì thế thay vì những đoạn ADN dài,
những gì còn lại, trong các điều kiện tốt nhất, là những đoạn đứt gẫy. Cố
gắng xác định đoạn nào khớp với đoạn nào có thể so ngang với việc ghép lại
một cuốn danh bạ điện thoại của Manhattan từ các trang đã bị đưa qua một
máy xén giấy, trộn lẫn với rác thải ngày hôm qua và vứt trong một bãi rác.
Khi dự án này hoàn thành có thể đặt bộ gien người và người Neanderthal
cạnh nhau và xác định, cặp cơ sở so với cặp cơ sở, xem chúng hội tụ chính
xác ở đâu. Người Neanderthal cực giống với con người hiện đại; có lẽ họ là
những họ hàng gần gũi nhất với chúng ta. Vậy mà họ vẫn không phải con
người. Đâu đó trong ADN của chúng ta phải có một đột biến then chốt (hay
nhiều khả năng hơn, nhiều đột biến then chốt) khiến chúng ta khác biệt.
Những đột biến này biến chúng ta thành sinh vật có thể quét sạch họ hàng