DU-GIÀ TÂY TẠNG
137
thân, chạy song song với nhau. Kênh Phải được cho là tương ứng
với hệ thái dương, Kênh Trái với hệ thái âm, và Kênh Giữa với sự
hợp nhất của thái dương và thái âm. Kênh Phải và Kênh Trái được
xem là những kênh Sinh-tử [Luân-hồi, Saṃsāra]và Kênh Giữa là
Kênh đưa đến Niết-bàn [Nirvāṇa]. Quán tưởng rõ ràng về ba Kênh
này là điều kiện tiên quyết cho sự tu tập Sáu Yoga.
(23) Bốn Xa luân (Ph.: Cakras; T.T.: rTsa.hKhor.bShi.), hay Bốn
Trung khu nằm ở đầu, cổ họng, ngực, và rốn theo thứ tự, và nối kết
với Kênh Giữa. Xa luân Đầu cũng được gọi là Trung khu Đại Cực
Lạc; Xa luân Cổ họng là Trung khu Hưởng Thụ; Xa luân Tim là
Trung khu Pháp; và Xa luân Rốn là Trung khu Chuyển [Đổi, Di,
Hóa, Biến].
(24) Tig Le (T.T.: Thig.Le.; Ph.: Bindu), có nghĩa là “chấm” hay
“giọt,” khi dùng trong các bản văn Mật giáo nó có nghĩa là “tinh
chất” của sinh lực, tức là, tinh dịch của nam và “máu” của nữ.
Trong nghĩa rộng hơn, Tig Le dường như chỉ tất cả mọi sự phân tiết
bên trong thân, nhất là những phân tiết của hệ thống nội tiết. Tig Le
cũng là một từ tương đương của Tâm Bồ-đề khi Tâm Bồ-đề được
dùng theo nghĩa Mật giáo.
(25) Tâm-Khí (T.T.: Rlun.Sems.): Xem Lời Nói Đầu, Chú thích 2.
(26) Dùng một ngón tay chận lỗ mũi bên trái và hít vào qua lỗ bên
phải, rồi đảo ngược quá trình này và hít vào qua lỗ bên trái, một
người sẽ sớm khám phá ra rằng ở một trong hai lỗ mũi hơi thở lưu
chuyển tự do hơn lỗ kia. Theo “sinh lý học Mật giáo,” chỉ có sáu
thời trong mỗi 24 giờ trong đó cả hai lỗ mũi tải hơi thở bằng nhau.
Người ta nói rằng đây là do sự luân phiên của “những biến đổi khí”
trong Xa-luân Rốn. Phán đoán theo thời gian và sức mạnh của hơi
thở qua hai lỗ mũi, hành giả yoga có thể nói trước nhiều sự cố quan
trọng ảnh hưởng đến mình và thế giới. Nghệ thuật này được nghiên
cứu kỹ lưỡng trong tập sách, Nội Nghĩa Thâm Sâu (T.T.:
Zab.Mo.Nan.Don.) [chưa được dịch sang tiếng Anh trong thời gian
này] của Garmapa Rang-jhang Dorje, và các nguồn khác.
