- Một chút nữa thôi! Một giây nữa! - tôi nói. Bất giác, tôi đưa tay gạt mồ
hôi rịn ra trên trán vì hồi hộp và đọc tiếp:
“Khi họ đứng như vậỵ, có một con thỏ rùng chạy qua giữa hai đạo quân.
Bất cứ một người Scythia nào khi nhìn thấy thỏ rừng cũng đều lập tức đuổi
theo nó. Bởi thế khi hàng ngũ quân Scythia hỗn loạn và tiếng la hét nổi lên,
Darius hỏi lý do sự náo động trong quân địch. Khi biêt được rằng họ đang
đuổi bắt con thỏ rừng, ông nói với những người thân cận: - Những người
này rất coi thường chúng ta và bây giờ ta thấy rõ là Gobryas có lý khi nói
về các vật phẩm của họ. Giờ đây ta củng thấy các tặng phẩm ấy chính là
như vậy. Chúng ta cần một tham mưu tốt để tiến hành rút lui sao cho an
toàn.”
Con thỏ rừng? Vai trò lịch sử của nó? Các nhà sử học đều thống nhất rằng
chính người Scythia đã chặn bước tiến của Darius sang châu Âu. Nếu điều
đó không xảy ra, số phận của thế giới đã có thể khác đi. Mà sự rút lui của
Darius được quyết định bởi việc người Scythia khi đuổi bắt con thỏ rừng
một cách vô lo đã chứng tỏ họ coi thường, xem nhẹ, không thèm đếm xỉa
đến đạo quân Ba Tư trước mắt. Và sự khinh thị ấy, sự sỉ nhục ấy đối với
đức vua Ba Tư là cú giáng còn khủng khiếp hơn cả khi thua một trận đại
chiến.
***
Đêm xuống,
Darius hạ lệnh cho nhóm lửa lên, như thường lệ vào giờ này. Bên các đống
lửa, những người lính không còn sức để hành quân sẽ ở lại: các thương
binh, lính dân sự, lính loong toong. Ông ra lệnh trói giật đám lừa để chúng
kêu lên, làm ra vẻ như trong trại lính Ba Tư cuộc sống vẫn đang diễn ra
bình thường. Còn ông, dưới màn đêm, bắt đầu cầm quân rút lui.
