- Monsieur, avez vous une cigarette, s'il vous plait?
Giá ai đó thấy được sự
nhiệt tình, vội vã, tử tế lịch thiệp, thậm chí là sốt sắng của tôi khi thò tay
vào túi lấy bao thuốc lá, bao cuối cùng mà tôi có, nhưng điều đó không
quan trọng, không quan trọng, hãy cầm lấy, các anh bạn thân mến của tôi,
tất cả, hãy ngồi xuống và hút cả bao đi, hút ngay và hút cho hết!
***
Bác sĩ Otto Ranke vui mừng vì tôi đã thoát như vậy. Những cuộc chạm trán
kiểu này thường kết thúc rất tồi tệ. Bọn sen đầm có thể trói, đánh và đá. Và
chúng đã giết biết bao nhiêu người! Cả người da đen lẫn da trắng đến chỗ
ông đều bị đánh nhừ tử đến nỗi phải cáng đi. Chúng không chừa màu da
nào cả, chúng giết người của mình thậm chí nhiều hơn cả người châu Âu.
Đó là những kẻ xâm lược chính đất nước mình, những loại người không
biết chừng mực và giới hạn. Nếu chúng không động đến tôi - ông bác sĩ nói
- thì đó là vì chúng cần tôi. Khi chúng say mà không có người dân thường
nào trong tầm tay để hạ hỏa, chúng đánh lộn lẫn nhau và sau đó chúng được
mang đến đây để khâu đầu hay nắn xương. Dostoevsky - bác sĩ Ranke nhớ
lại - đã miêu tả hiện tượng sự tàn ác vô nghĩa. Những tên sen đầm này, ông
nói, chính là có đặc tính ấy, chúng tàn ác với người khác hoàn toàn không
có lý do và không cần thiết.
***
Bác sĩ Ranke là người Áo và sống ở Lisala từ cuối Thế chiến thứ hai. Nhỏ
nhắn, mảnh dẻ, nhưng mặc dù đã gần tám mươi ông vẫn hoạt bát và dẻo
dai. Ông khẳng định mình có sức khỏe là nhờ hàng ngày vào buổi sáng, khi
ánh nắng còn dịu, ông ra mảnh sân xanh tươi đầy hoa, ngồi lên chiếc ghế
đẩu, để người giúp việc kỳ cọ lưng cho ông bằng miếng mút, mạnh đến nỗi
ông bác sĩ hơi rên rỉ vì đau và cũng vì sung sướng. Những tiếng rên, tiếng
khịt mũi và tiếng cười của lũ trẻ thừa dịp này thích thú vây quanh ông bác sĩ
đang bị đè ra ấy đánh thức tôi, vì cửa sổ phòng tôi ở ngay bên cạnh.
Bác sĩ có trạm xá riêng - phòng khám quét vôi trắng gần căn biệt thự ông ở.
Ông không bỏ trốn theo người Bỉ, vì ông nói mình đã già và không có
