học, nhà dân tộc học, nhà sử học. Bên cạnh đó, ông là hình mẫu con người
của các nẻo đường, hay như sau này ở châu Âu thời Trung cổ người ta gọi
là người hành hương. Nhưng chuyến đi của ông không phải là cuộc xê dịch
vô tâm vô ý từ nơi này sang nơi khác - các hành trình của Herodotus có chủ
đích, trong các chuyến đi ấy ông muốn tìm hiểu thế giới và cư dân của nó,
tìm hiểu để sau đó miêu tả lại. Trước hết là miêu tả các công trình vĩ đại và
đáng ngưỡng mộ mà người Hy Lạp hay người mọi rợ đã làm nên...
Đó là ý định ban đầu của ông. Nhưng theo những chuyên đi mới, càng ngày
thế giới đối với ông càng lớn hơn, nhân lên, vĩ đại thêm. Hóa ra sau Ai Cập
còn có Libya, và tiếp theo nó là xứ sở của người Ethiopia, nghĩa là châu
Phi, rằng ở phía Đông, sau khi vượt qua Ba Tư (cần đi thật nhanh trong
vòng hon ba tháng để làm việc này) là Babylon kiêu hãnh và bất khả xâm
phạm, còn tiếp theo là tổ quốc của người Ấn Độ mà không ai biết kết thúc ở
đâu, rằng về phía Tây, Địa Trung Hải vươn xa đến Abyla
và Những Cột
trụ của Heracles
; rồi sau đó, như người ta nói, lại có biển nữa; và ở phía
Bắc cũng có biển, thảo nguyên và rừng, noi vô sô các dân tộc của người
Scythia sinh sống.
Tiền bối của Herodotus là Anaximander ở Miletus (thành phố xinh đẹp ở
Tiểu Á) đã lập nên tâm bản đồ thế giới đầu tiên. Theo ông trái đất có hình
trụ. Con người sống ở bề mặt phía trên. Trái đất được bao quanh bởi các
vòm trời. Nó nổi lên lơ lửng trong không trung cách xa mọi thiên thể khác
một khoảng bằng nhau. Nhiều tấm bản đồ thế giới khác nhau xuất hiện
trong thời kỳ này. Trái đất thường thấy nhất là một cái khiên phẳng hình ô
van bị nước của con sông lớn Ocean bao bọc tứ phía. Ocean không chỉ là
biên giới trái đất, mà còn là nguồn nước của tất cả các con sông trên thế
giới.
Trung tâm của thế giới này là Biển Aegea, các đảo và bờ của nó. Từ nơi
này, Herodotus sắp xếp các chuyến đi của mình. Càng tiến xa về những nơi
tận cùng trái đất, ông càng hay gặp những điều mới mẻ. Ông là người đầu
tiên khám phá ra bản chất đa văn hóa của thế giới. Người đầu tiên nhận thấy
