hôi lăn đầy trên trán. Một tiếng sau thì tôi mệt đến mức phủ phục xuống
bàn học và yêu cầu được nghỉ giải lao. Giờ học tiếng Tochari của tôi đã kết
thúc trong rã rời như vậy.
Nghỉ ngơi một lúc thì đến lượt tôi dạy tiểu hòa thượng tiếng Hán. Tôi
từng tham gia giảng dạy xóa mù chữ mỗi dịp nghỉ hè, nên tôi rất tự tin với
những giờ dạy tiếng Hán sơ cấp. Tiếng Hán nhập môn không quá khó vì
đều bắt đầu với việc nhìn tranh học chữ. Vấn đề ở chỗ, thời cổ đại chưa có
khái niệm phiên âm, nên rất khó ghi nhớ cách phát âm.
Phương pháp chú âm thời cổ đại gọi là “phiên thiết”, tức là dùng âm của
hai chữ khác (được coi là đã biết cách đọc) ghép lại để chú âm cho một chữ
Hán mà người đọc chưa biết cách đọc. Thông thường sẽ ghép thanh mẫu
(phụ âm đầu) của chữ phía trước với vận mẫu (vần) và thanh điệu (dấu) của
chữ phía sau. Ví dụ chữ “tú” có thể đọc thành “tê u sắc”. Phương pháp
phiên thiết sử dụng bảng chữ cái riêng gọi là “quảng vận”. Nhưng tôi đâu
phải cổ nhân, tôi không đọc được những chữ cái phiên thiết đó, tôi cũng
không dám áp dụng phương pháp phiên âm, vốn là phát minh của hai nghìn
năm sau, nên tôi đành đọc mẫu rồi yêu cầu hòa thượng mô phỏng theo và
học thuộc lòng.
Tôi lôi tập giấy nháp và bút chì ra, vừa vẽ tranh vừa giảng giải. Hòa
thượng tỏ ra rất hiếu kỳ với những đồ dùng học tập mới lạ của tôi và không
ngừng đặt câu hỏi: loại giấy trắng tinh và chiếc bút chì ngòi cứng này làm
thế nào mà có? Tôi đành phải nói dối rằng có một người kỳ lạ đã tặng cho
tôi, rằng trên đời này chỉ mình tôi có chúng và tôi cũng không biết chúng
được tạo ra bằng cách nào. Sau đó, tôi làm bộ nghiêm khắc, yêu cầu hòa
thượng chuyên tâm nghe giảng, không được hỏi gì thêm.
“Nhật nguyệt thủy hỏa thổ, kim mộc nhĩ khẩu thủ”. Để chuẩn bị cho
chuyến vượt thời gian này, tôi đã dành ra một năm chuyên tâm luyện tập
chữ phồn thể, nhưng cứ nghĩ đến thời nhà Tần sử dụng chữ tiểu triện là tôi
lại toát mồ hôi. Tôi chỉ có thể đọc hiểu mà không thể viết được loại chữ
