9: BUỒN KHÔNG PHẢI LÀ TRẦM CẢM
“Bác sĩ Burns, anh có vẻ như đang khẳng định rằng tư duy sai lệch là
nguyên nhân duy nhất gây ra trầm cảm. Nhưng nếu như các khó khăn của tôi là
có thực thì sao?” Đây là câu hỏi mà tôi thường gặp nhất khi đi thuyết giảng về
liệu pháp nhận thức. Nhiều bệnh nhân đưa ra thắc mắc này khi mới bắt đầu trị
liệu và liệt kê một loạt các vấn đề “có thực” mà theo họ thì đó là nguyên nhân
gây ra “chứng trầm cảm có cơ sở thực tế”. Các vấn đề phổ biến nhất là:
phá sản hoặc lâm vào cảnh nghèo túng
tuổi già
các khuyết tật cơ thể
bệnh tật giai đoạn cuối
nỗi đau mất đi người mà mình yêu thương
Tôi chắc chắn danh sách này còn dài nữa. Tuy nhiên, chẳng có vấn đề nào
trong đó dẫn đến “chứng trầm cảm có cơ sở thực tế” hết.
Vấn đề thật sự ở đây chính là làm thế nào để vạch rõ ranh giới giữa các cảm
xúc tiêu cực thích đáng và không thích đáng. Đâu là điểm khác biệt giữa “nỗi
buồn lành mạnh” và trầm cảm?
Rất đơn giản. Trầm cảm hoặc nỗi buồn sẽ nảy sinh sau mất mát hoặc thất bại
trong quá trình nỗ lực vươn lên để đạt được một thành tựu quan trọng nào đó.
Tuy nhiên, nỗi buồn là dòng chảy của cảm xúc và do đó, nó tồn tại trong một
thời gian ngắn. Nỗi buồn không khiến bạn mất đi lòng tự trọng. Trong khi đó,
trầm cảm có xu hướng tồn tại dai dẳng và lặp đi lặp lại, và luôn khiến bạn đánh
mất lòng tự trọng.
