TS. Nguyễn Tường Bách: Khi tôi nói cái tâm rộng mở tôi không có ý nói
về tôn giáo. Nói tâm hồn rộng mở là tôi nói đến một người có tâm, có khả
năng cảm thụ được cái đẹp của văn hóa. Hồi nãy, tôi dùng từ “tâm linh” có
lẽ hơi sai mà phải là “văn hóa”. Nếu có người cứ bo bo giữ truyền thống cũ
kỹ của mình, những quyền lợi riêng tư của mình mà không có một tâm hồn
rộng mở thì chúng ta phải nghĩ rằng người đó khó có hạnh phúc.
TS. Alan Phan: Cách nay 3 năm tờ Doanh nhân Sài Gòn Cuối tuần có
phỏng vấn và hỏi tôi điều kiện để có được hạnh phúc. Tôi đã nói: thứ nhất
là sức khỏe; thứ hai là trí tuệ; thứ ba là tâm linh, phải tin tưởng vào một gì
đó thiêng liêng; thứ tư là yếu tố xã hội, tức là biết chia sẻ với người xung
quanh, cảm thấy mình thuộc về một cộng đồng nào đó và thứ năm là dư giả
tài chính.
Chính phủ có thể làm gì để giúp tôi đạt được 5 điều kiện đó? Rõ ràng, vai
trò của chính phủ rất quan trọng để tạo ra môi trường khiến tôi có cơ hội
đạt được hạnh phúc hay không hạnh phúc. Nhưng dù có cơ hội mà tôi
không chịu học hành, kém hiểu biết thì mọi nỗ lực của chính phủ cũng
bằng thừa. Chẳng hạn yếu tố sức khỏe, nếu mỗi cá nhân không biết lo tập
thể dục, lo ăn uống điều độ thì dù chính phủ có hàng ngàn bệnh viện hiện
đại đến mấy thì cũng bó tay trước nhan nhản các ca mập ú, máu nhiễm mỡ,
tim mạch...
Ông Trần Sĩ Chương: Nhưng chính phủ hoàn toàn có thể tạo ra một môi
trường không bị ô nhiễm để anh không dễ bị bệnh.
TS. Alan Phan: Đương nhiên, nhưng chính phủ không thể nào tập thể dục
giùm tôi được. Ở đây tôi muốn nói một chính phủ khôn ngoan là một chính
phủ biết được giới hạn của mình, đừng đi vào những chuyện mà họ không
thể giải quyết được.
Đơn cử câu chuyện giáo dục. Chính phủ chỉ nên tạo điều kiện để người ta
dạy hay học lẫn nhau. Tại sao chính phủ phải áp đặt học trình, lề lối, tiêu
chuẩn... Hãy cứ để trăm hoa đua nở, hoa nào tốt nhất thì người ta theo đuổi
