dối mình. Và mặc dù vậy, ông vẫn tiếp tục, suốt mấy năm liền, tìm
kiếm những người ở cũ của Odette vì trong ông vẫn tồn tại dai dẳng nỗi
tò mò đau đớn muốn biết vào lúc sáu giờ cái ngày xa xôi ấy, Odette có
ngủ với Forcheville không. Rồi chính nỗi tò mò ấy cũng đã biến mất
mà ông vẫn không ngừng điều tra. Ông tiếp tục cố tìm biết những điều
không làm ông quan tâm nữa, bởi vì cái tôi ngày xưa của ông, tàn lụi
đến tột cùng, vẫn vận hành như một cái máy, theo những thành kiến đã
hủy bỏ, đến nỗi Swann thậm chí không còn cách nào hình dung ra nỗi
khắc khoải cũ, mặc dù ngày ấy nó dữ dội tới mức lúc đó ông tưởng
không bao giờ có thể thoát ra khỏi nó và chỉ có cái chết của người mình
yêu (như một phép phản nghiệm tàn nhẫn sẽ chứng minh ở phần sau
cuốn sách này, cái chết chẳng hề mảy may làm giảm nhẹ những nỗi đau
của lòng ghen) mới có thể - ông nghĩ vậy - san bằng con đường bị chặn
kín hoàn toàn của đời ông.
Nhưng làm sáng tỏ những sự việc trong đời sống của Odette từng
gây nên cho ông những đau khổ ấy, không phải là mong ước duy nhất
của Swann; ông còn để dành cái ước muốn trả thù Odette khi, lửa yêu
đương đã tắt, ông không còn sợ bà nữa; vậy mà đích thị cơ hội để thỏa
mãn niềm mong ước thứ hai ấy đã đến, khi Swann yêu một người đàn
bà khác, một người đàn bà không làm gì khiến ông có lý do để ghen,
nhưng lại làm ông ghen, vì ông không thể đổi mới cách yêu và ông lại
áp dụng chính cái cách ông yêu Odette với người đàn bà mới này. Để
cho lòng ghen của Swann sống lại, không nhất thiết là người đàn bà ấy
phải bội bạc, chỉ cần, chẳng hạn, người ấy, vì một lý do nào đó, ở cách
xa ông, dự một dạ hội và có vẻ vui thú ở đấy. Thế là đủ để đánh thức
trong ông nỗi khắc khoải xưa, cái khối u thây lẩy thảm hại và đầy mâu
thuẫn của mối tình ông, nó đẩy Swann ra xa khỏi con người thực của
thiếu phụ ấy như một nhu cầu cần tìm hiểu (tình cảm thật sự mà nàng
dành cho ông, khao khát thầm kín thường ngày của nàng, bí mật của
trái tim nàng) vì giữa Swann và người đàn bà ông yêu, nỗi khắc khoải
ấy đã đặt một đống những ngờ vực không sao dẹp nổi trước kia mà
nguyên nhân bắt nguồn từ Odette, hay có thể là từ một người đàn bà
