Nhưng nỗi thất vọng ấy chỉ nằm trong tâm thôi. Ở nhà ông bà
Swann, tôi luôn rạng rỡ niềm vui, ví dụ Gilberte chưa đến nhập bọn với
chúng tôi, thì bất cứ lúc nào nàng cũng có thể bước vào, mang đến cho
tôi giọng nói của nàng, ánh mắt chăm chú và tươi rói của nàng như tôi
đã thấy lần đầu tiên ở Combray. Cùng lắm, tôi chỉ thấy hơi ghen khi
thấy nàng thường hay biến vào một cầu thang bên trong dẫn lên mấy
phòng lớn trên gác. Buộc phải ở lại phòng khách, như chàng si của một
nữ diễn viên chỉ có một chỗ ở hàng ghế ngồi cạnh dàn nhạc, đành thắc
thỏm tưởng tượng những gì diễn ra sau cánh gà hay trong phòng nghỉ
của diễn viên, tôi hỏi ông Swann về cuộc liên hoan khác trong nhà,
những câu hỏi tuy khéo che đậy nhưng giọng vẫn không khỏi lộ chút lo
lắng. Ông giải thích rằng gian phòng Gilberte vừa đến là phòng giặt đồ,
ông sẵn sàng chỉ cho tôi xem và hứa hễ lần sau Gilberte phải tới đó,
ông sẽ bắt nàng đưa tôi theo. Những lời sau cùng này của ông Swann
làm tôi nhẹ hẳn người và bỗng nhiên xóa phăng cho tôi cái khoảng cách
gớm ghiếc trong tâm tưởng nó khiến ta thấy người đàn bà mình yêu
xiết bao xa vời. Vào lúc ấy, tôi nghĩ niềm trìu mến tôi cảm thấy đối với
ông còn sâu xa hơn cả lòng yêu thương tôi dành cho Gilberte. Bởi lẽ, là
chủ nhân của con gái mình, ông sẵn sàng tặng nàng cho tôi, còn bản
thân nàng, đôi khi nàng không chịu, tôi làm sao có ảnh hưởng trực tiếp
đối với nàng bằng được ảnh hưởng gián tiếp của Swann. Sau nữa, tôi
yêu nàng và vì vậy, không thể gặp nàng mà không bối rối, không khao
khát một cái gì hơn thế nữa, điều khiến ta mất đi cảm giác đang yêu khi
ở ngay cạnh người mình yêu.
Vả chăng, chúng tôi ít khi ngồi nhà, mà thường hay đi dạo. Đôi khi,
trước khi mặc đồ để ra ngoài, Madame Swann ngồi vào piano. Đôi bàn
tay đẹp của bà, thò ra khỏi những ống tay áo ngủ bằng nhiễu Tàu, màu
hồng hoặc trắng, thường là những màu rất tươi, vươn dài những đốt
ngón trên phím đàn với cùng một vẻ buồn trong mắt bà nhưng không ở
trong tim bà. Chính vào một trong những ngày đó, bà đã chơi cái đoạn
trong bản Sonate của Vinteuil có khổ nhạc nhỏ mà Swann rất yêu thích.
Nhưng thường thì nếu ta nghe lần đầu một bản nhạc hơi phức tạp một
