Tuy nhiên, căn phòng này, do chỗ ý chí của Swann đã từng thiết tha
khao khát nó đến thế, ắt phải lưu giữ chút dư vị êm đềm dịu ngọt đối
với ông, nếu tôi suy từ kinh nghiệm bản thân; với tôi, nó vẫn chưa mất
hết mọi bí ẩn. Từ bao lâu, tôi đã cho rằng cuộc sống của gia đình
Swann thấm đẫm một vẻ quyến rũ kỳ lạ và từ khi bước chân vào nhà
họ, tôi vẫn không loại nó hoàn toàn khỏi đó; tôi khiến nó lùi lại, chế
ngự nó, tôi, một kẻ xa lạ, một kẻ ngoài lề mà giờ đây, tiểu thư Swann
duyên dáng đẩy tới trước một chiếc ghế bành tuyệt diệu mới ngồi, một
chiếc ghế coi bộ bất bình và hằn học, nhưng khắp xung quanh tôi, trong
ký ức, tôi vẫn còn cảm nhận thấy cái vẻ quyến rũ ấy. Phải chăng vì
những hôm ông bà Swann mời tôi đến ăn trưa, rồi sau đó đi chơi cùng
họ và Gilberte, - trong khi ngồi một mình chờ họ - tôi đã dùng tia nhìn
in đậm lên tấm thảm trải nhà, lên những chiếc ghế bành thấp, lên những
chiếc bàn chân quỳ, lên những bình phong, lên những bức tranh, cái ý
khắc sâu trong tôi là Madame Swann, hoặc chồng bà, hoặc Gilberte,
sắp bước vào phòng khách? Phải chăng vì từ đó, những thứ ấy đã sống
trong trí nhớ tôi bên cạnh gia đình Swann và cuối cùng, đã thấm một
chút gì của họ? Phải chăng, do biết họ sống giữa những đồ vật ấy, tôi
coi tất cả như những biểu trưng cho đời sống đặc biệt của họ, cho
những thói quen của họ mà tôi quá lâu không được biết nên vẫn tiếp tục
thấy chúng xa lạ, ngay cả khi họ cho tôi cái đặc ân là hòa mình vào
những thói quen đó? Dù thế nào mặc lòng, mỗi khi tôi nhớ đến cái
phòng khách ấy mà Swann (tuy khi phê phán như vậy, ông không hề
hàm ý phản đối sở thích của vợ) cho là tạp nham - vì nó vẫn được thiết
kế theo cái “gu” nửa-nhà-kính-nửa-xưởng-làm-việc như căn phòng cũ
của Odette hồi ông mới quen bà, tuy bà đã bắt đầu khui cái mớ hỗn độn
ấy, loại nhiều đồ Tàu mà giờ đây bà đã thấy là hơi “rỏm”, là quá “lỗi
thời”, thay thế bằng một loạt những đồ gỗ nhỏ bọc lụa xưa kiểu Louis
XVI (chưa kể những kiệt tác Swann mang về từ tư dinh của mình ở
Quai d’Orsay) - cái phòng khách hỗn hợp ấy, trong ký ức tôi, trái lại,
vẫn có một sự gắn kết, một sự nhất quán, một nét duyên đầy cá tính,
những điều không bao giờ thấy ở ngay cả những tổng thể nguyên vẹn
