không thích giao tiếp với những thiên tài độc đáo bằng ở giữa đám đệ
tử chỉ theo học thuyết của mình trên bề mặt chữ mà thôi, song luôn tâng
bốc mình, lắng nghe mình huấn dụ; cái độ tuổi khi mà một người xuất
sắc (nam hay nữ) chỉ biết sống vì yêu thấy người thông minh nhất trong
một cuộc họp mặt là một kẻ kém cỏi, song bằng một lời phát biểu tỏ ra
hiểu biết và tán thành một cuộc sống tận hiến cho ái ân, đã mơn trớn xu
hướng khoái lạc của những người đang yêu; đó cũng là cái độ tuổi khi
mà Swann, với tư cách là chồng của Odette, thích nghe bà Bontemps
chê cái thói chỉ giao du với các phu nhân quyền quý
kết luận rằng bà ta là một phụ nữ đôn hậu, rất trí tuệ và không đua đòi -
giá hồi xưa, khi còn thuộc “phe cánh” Verdurin, chắc ông đã nhận định
ngược hẳn lại) và cũng thích kể cho bà nghe những chuyện làm bà
“cười bò” vì tuy bà không biết nhưng “nắm ý” rất nhanh, lại được cái
thích tán dương và ham vui.
“Vậy ra ông bác sĩ không yêu hoa đến mê cuồng như bà?” bà Swann
hỏi bà Cottard. - “Ô! Bà lạ gì, nhà tôi vốn là người khôn ngoan; ông ấy
mực thước trong mọi chuyện. Ờ mà tuy nhiên, ông ấy cũng có một đam
mê.” Mắt lóe lên một ánh vui thích, tò mò pha lẫn ác ý, Madame
Bontemps hỏi: “Mê gì hở bà?” Madame Cottard đáp gọn lỏn: “Đọc.” -
“Ồ, ở một đức ông chồng, đó là một đam mê khiến ta hoàn toàn yên
tâm,” bà Bontemps thốt lên, cố nén một nhịp cười tinh quái. - “Các bà
biết đấy, khi ông bác sĩ nhà tôi đắm vào một cuốn sách thì chả còn biết
giời đất thiên địa gì nữa!” - “Dào, thế thì có gì đáng sợ...” - “Có chứ...
sợ cho thị lực của ông ấy. Tôi phải về đây, Odette, nhưng sẽ sớm trở lại
gõ cửa nhà bà đấy. Nhân nói đến thị lực, các bà có nghe nói là ngôi biệt
thự bà Verdurin vừa mua sẽ được thắp sáng bằng điện không? Tôi biết
tin này không phải do có thám tử riêng, mà là từ một nguồn khác: chính
nhà cung cấp điện Mildé
nói cho tôi biết. Các bà thấy là tôi dẫn nguồn
đích xác chứ! Phòng nào cũng có bóng điện với một cái chao đèn để
làm dịu ánh sáng. Quả là một sự xa hoa đài các. Với lại, các bậc nữ lưu
cùng thời với chúng ta đều tuyệt đối muốn có cái mới, cái tân tiến nhất
